Flanorreeks


Deel 122
Martien J.G. de Jong – Krullen van de schaafbank: schrijven en lezen in andere tijden

In deze publicatie bespreekt De Jong de Europese literatuur van de 18e tot aan de 21e eeuw uit diverse taalgebieden. Met de weidse blik van de algemene en de vergelijkende literatuurwetenschap behandelt de auteur werk van Willem Bilderdijk, Louis Couperus, Lodewijk van Deyssel en Rhijnvis Feith. Met Vittorio Alfieri, Honoré de Balzac, Charles Baudelaire, Ugo Foscolo, Johann Wolfgang von Goethe en Giacomo Leopardi komen buitenlandse auteurs aan de orde. Daarnaast besteedt De Jong aandacht aan de opkomst van socialisme en feminisme. Belicht wordt het werk van 20e-eeuwse schrijvers als Pierre H. Dubois, Ed. Hoornik, Maurice Gilliams, Han G. Hoekstra en J.W.F. Werumeus Buning. Hierbij komt het heikele probleem van de collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog ter sprake, evenals de omstreden ‘zuivering’ die daarna plaatsvond. De prijs van het boek (paperback, 15,5 x 23,5 cm, 316 pagina’s, ISBN 978-94-92432-29-2) bedraagt € 27,50.


omslag Flanor-122


Deel 121
Wouter Lutkie & Jacques Maritain – C'est la lumière de saint Thomas qu'il vous faut

C’est la lumière de Saint Thomas qu’il vous faut bevat de correspondentie uit de jaren 1916-1926 tussen de eigenzinnige Nederlandse priester Wouter Lutkie (1887-1968) en de Franse neothomistische filosoof Jacques Maritain (1882-1973). Deze Franstalige uitgave is voorzien van een voorwoord en ruim geannoteerd, waarmee een historisch en filosofisch kader wordt gegeven van beide personen, hun werk en hun opvattingen. Het boek werpt een nieuw licht op de ontwikkelingsgang van de jonge Maritain. In 1920 vestigde hij zijn naam met zijn essay Art et scolastique en in 1925 verkreeg hij internationale faam met Trois réformateurs: Luther, Descartes, Rousseau. Uit zijn brieven aan Wouter Lutkie blijkt voor het eerst welke bronnen Maritain in de jaren 10 van de 20e eeuw hanteerde en door wie hij zich geïnspireerd meende. De prijs van het boek (gebonden met leeslint, 15,5 x 23,5 cm, 188 pagina’s, ISBN 978-94-92432-27-8) bedraagt € 27,50.


omslag Flanor-121


Deel 120
Jan Kuijper – Antimetrieën

Deze uitgave bevat essays die Jan Kuijper tussen 1974 en 2023 verspreid heeft gepubliceerd. Het boek bevat ruim dertig opstellen over poëzie in de ruime zin van het woord. Kuijper bespreekt werk van onder meer de dichters Gerrit Achterberg, Adwaita (Dèr Mouw), Rein Bloem, Herman Gorter, Gerrit Kouwenaar en Obe Postma. Ook besteedt hij aandacht aan de poëziekritieken van Kees Fens en aan de uitgeefactiviteiten van Reinold Kuipers. In zijn sonnet ‘Aquarium’ dicht Johan Andreas dèr Mouw ‘In schem'rig groen stukje van de oceaan’ – met de nadruk op stúkje, terwijl dat eigenlijk niet in het metrum past. Zoiets heet een antimetrie. De verspreide opstellen die Jan Kuijper de laatste vijftig jaar geschreven heeft, gaan over van alles, maar een zekere voorkeur voor poëzie, daarbinnen voor metrische poëzie met antimetrieën, en dáárbinnen voor Dèr Mouws sonnetten valt niet te verdonkeremanen.... De prijs van het boek (15,5 x 23,5 cm, 166 pagina’s, ISBN 978-94-92432-28-5) bedraagt € 23.


omslag Flanor-120


Deel 119
Victor E. van Vriesland – Herinneringen aan mijn kindertijd

Dichter en letterkundige Victor E. van Vriesland blikt in dit boekje in twee teksten terug op zijn ouderlijk huis en lagereschooltijd in Den Haag (1901-1906). Van Vriesland werd in 1892 te Haarlem geboren. In 1896 verhuisde hij samen met zijn ouders, zijn zuster Rosina en zijn broer Sigfried naar Amsterdam. Het gezin betrok in 1901 een monumentale villa aan de Scheveningscheweg in Den Haag. De lagere school die hij bezocht was een Nutsschool in De Ruyterstraat in het Haagse Zeeheldenkwartier. De bezorger van beide teksten, Rob Groenewegen, publiceerde in 2023 de biografie Weerloos tegenover alles, het leven van Victor E. van Vriesland. De prijs van het boek (15,5 x 23,5 cm, 32 pagina’s, ISBN 978-94-92432-26-1) bedraagt € 17,50.


omslag Flanor-119


Deel 118
Guus Luijters – Boekenkast Amsterdam

In Amsterdam bevinden zich miljoenen en nog eens miljoenen boeken, in boekenwinkels en bibliotheken, in huiskamers en op zolders, in kelders en werkkamers, antiquariaten en straatkastjes, op boekenmarkten, rommelmarkten en in archieven, overal waar je kijkt zijn boeken. In Boekenkast Amsterdam schrijft Guus Luijters over boeken en hun schrijvers, over literaire plekken, over poëzie op straat, en het geluk in een hele grote boekenkast te wonen. De prijs van het boek (15,5 x 23,5 cm, 198 pagina’s, ISBN 978-94-92432-25-4) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-118


Deel 117
Boudewijn van Houten – Hitler en ik

‘Het zou mij niet verbazen als dit boek zou worden afgedaan als “Hitler hield van zijn hond”. Het is evenwel mijn streven geweest iets meer te zeggen, maar ik geef toe dat ik geen eindvonnis van Hitler heb geschreven. Ik wilde gewoon – of naar ik hoop zelfs iets minder gewoon – opschrijven wat er door mijn lectuur, door mijn vriendschap met een psychopaat en door het leven van mijn collaborerende ouders door mijn hoofd gegaan is in verband met Hitler.’ De prijs van het boek (15,5 x 23,5 cm, 162 pagina’s, ISBN 978-94-92432-24-7) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-117


Deel 116
Louis Ferron – De laatste stelling

Nadat uitgeverij Flanor in 2004 van Louis Ferron (1942-2005) Eenzame boksers. Vier eenakters had uitgegeven, verscheen in 2020 bij Flanor Achter het front, een bundel verspreid gepubliceerde gedichten ingeleid door P.F. Thomése. Die uitgave krijgt nu een vervolg met De laatste stelling; een representatieve en ruimhartige keuze uit zijn verspreid gepubliceerde proza, opnieuw met een inleiding van Thomése. De keuze van de teksten is van Gerben Wynia. De prijs van het boek (15,5 x 23,5 cm, 324 pagina’s, ISBN 978-94-92432-23-0) bedraagt € 22,50.


omslag Flanor-116


Deel 115
Henk Romijn Meijer – De ontspoorde zegewagen

De ontspoorde zegewagen is de eerste roman van Henk Romijn Meijer (1929-2008), geschreven een paar jaar nadat hij op 25 november 1954 in de aula van de Gemeente Universiteit te Amsterdam de Reina Prinsen Geerligsprijs in ontvangst had genomen voor zijn debuut, de verhalenbundel Consternatie (1956). In 1958 werd deze debuutroman geweigerd door de uitgevers Meulenhoff en Daamen, waarna het typoscript in de la verdween. De deels autobiografische roman opent met een beschrijving van de uitreiking Johan Verstraetteprijs (lees: de Reina Prinsen Geerligsprijs). Als student woonde Romijn Meijer op een zolderkamer bij zijn tante in de Amsterdamse Haarlemmermeerstraat. Naast hem woonde zijn vriend Lou van Oyen op kamers. In de roman heet hij Jaap Bos. Van Oyen was bevriend met Han Voskuil en komt onder de naam Klaas de Ruiter voor in diens roman Bij nader inzien. Voor Louis en Anneke stonden Han en Lousje Voskuil model en in de romanfiguur Gerard kan Gerard Reve worden herkend. Deze uitgave bevat fragmenten uit Romijn Meijers dagboek uit de tijd waarin de roman tot stand kwam. Het nawoord is van Gerben Wynia. De prijs van het boek (15,5 x 23,5 cm, 218 pagina’s, ISBN 978-94-92432-21-6) bedraagt € 21.


omslag Flanor-115


Deel 114
Boudewijn van Houten – Doggy Dog en andere verhalen

Deze bundel bevat 23 korte verhalen, waaronder ‘Gelukstelegram’: over een wrede jongen die een invalide meisje illusies geeft. ‘Gevaarlijke kruising’ over een reisleider die zich aan de vrouwen in zijn groep vergrijpt. ‘Zeker van één ding’ over een schrijver die zijn mislukking aan zijn talenten toeschrijft. De auteur kennende, weten we dat dit allemaal snoeiharde zelfkritiek is. Grappig zijn dan weer verhalen als ‘De beklimming van de Lochemse Berg’, een persiflage van de bergsport, en ‘Krijg de corona!’ over een slimme Bulgaar die gebruik maakt van het geloof van een antivaxer om haar erfenis te bemachtigen. De prijs van het boek (15,5 x 23,5 cm, 118 pagina’s, ISBN 978-94-92432-22-3) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-114


Deel 113
J.J.C. Dee – Verdwijnen in een woord: dichter en gedicht in de poëzie van C.O. Jellema

Deze studie onderzoekt het poëticaal zelfportret van de dichter C.O. Jellema aan de hand van enkele van zijn gedichtenreeksen uit de periode 1980-1990. Ook zaken als intertekstualiteit en hoe Jellema zijn poëtica etaleert, komen aan de orde. Tot slot wordt zijn dichterlijk werk geplaatst in de stromingen van zijn tijd. De dichter blijkt zijn plaats te vinden in de neo-romantiek en het neo-symbolisme. Het boek bevat in een bijlage alle geanalyseerde gedichtenreeksen van Jellema. In mei 2022 promoveerde de auteur met dit werk tot doctor in de letteren aan de Katholieke Universiteit van Leuven (BE). De prijs van het boek (gebonden met leeslint, 15,5 x 23,5 cm, 624 pagina’s, ISBN 978-94-92432-20-9) bedraagt € 29,50.


omslag Flanor-113


Deel 112
Kees Verheul – Herleefd vermogen

Dit boek bevat vier essays van Kees Verheul. Ze verschenen tussen 2012 en 2020 en werden door de auteur herzien voor deze uitgave. Het verbindende thema van deze kleine essayverzameling is autobiografisch: het te boven komen van een jarenlange pauze in zijn literaire bezigheden. Verheul: ‘De teksten in dit boekje zijn de schaarse producten van een periode toen ik belangrijker dingen aan mijn hoofd had dan schrijver te zijn. En als mijn handen soms jeukten om een zich aandienend idee vorm te geven, dan ontbraken mij meestal zowel de gelegenheid als de moed.’ Gelukkig hervond hij zowel gelegenheid als moed, zodat deze uitgave kon verschijnen. De prijs van het boek (15,5 x 23,5 cm, 60 pagina’s, ISBN 978-94-92432-19-3) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-112


Deel 111
Aad Meinderts – Uit geil en bloed bestaat dit rotte leven: Max Kijzer (1893-1944)

Max Kijzer was een van die ‘literaire zwerfhonden’ die de literatuur kleur geven. Hij was een vaste medewerker van De Nieuwe Gids en vereerde Willem Kloos, hoewel ook wel gesuggereerd is dat zijn aanbidding van de koning der Tachtigers louter spel was. Onvermoeibaar bracht hij altijd en overal schrijvers en kunstenaars bijeen in literaire salons waar hij zelf het hoogste woord voerde, voortgedreven door zijn neiging tot imponeren en fabuleren. Meinderts schrijft over de vele identiteiten van Kijzer: sigarenfabrikant, handelsreiziger, denker, journalist, dichter, romancier, mesjoggene en knoestige oude boom. Hij schreef twee gedichtenbundels en drie romans. Met name zijn romans Naar het licht (1936) en De verborgen dissonant (1937), maar ook Honderd kwatrijnen (1936) wekten afschuw door de vrijmoedige wijze waarop Kijzer over liefde en seks schreef, wat een recensent er zelfs toe bracht Max Kijzer uit te roepen tot de ‘goorste auteur’ van de Nederlanden. De prijs van het boek (15,5 x 23,5 cm, 96 pagina’s, ISBN 978-94-92432-18-6) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-111


Deel 110
Betsy Perk – Strijd binnenshuis: Vrouwen-kiesrecht novelle

Ruzie komt in de beste families voor. In de novelle Strijd binnenshuis van Betsy Perk (1833-1906) gaat de twist tussen broer Jules en zijn veel jongere zus Constance. Onderwerp? Vrouwenkiesrecht! In 1905, toen het verhaal uitkwam, was de strijd daarover in Nederland nog niet gestreden. Het verhaal, waarvan de ondertitel Vrouwen kiesrecht-novelle luidt, laat zien welke zinnige en onzinnige argumenten in het debat gebruikt werden. De heruitgave van het verhaal wil recht doen aan het belang van de gevoerde strijd en aan de grote betekenis van Betsy Perk. Strijd binnenshuis is een levendig verhaal met een bijzondere wending. De tekstbezorger Peter Altena besteedt in zijn nawoord aandacht aan Perks feministisch engagement en haar Nijmeegs netwerk. De prijs van het boek (15 x 23 cm, 58 pagina’s, ISBN 978-94-92432-17-9) bedraagt € 21.


omslag Flanor-110


Deel 109
Herman Gortert – May-Mei

Deels geïnspireerd door het gedicht Endymion (1818) van John Keats, is Mei een ode aan het leven, de liefde en de jeugd. Daarnaast gaat het gedicht over de onvermijdelijke aftakeling en de dood. Het toont eveneens de onverenigbaarheid van de lichamelijkheid van Mei en de spiritualiteit van Balder. Een feest van beeldende en muzikale taal, een verwaarloosde klassieker. May is een tweetalige uitgave, met links de Nederlandse en rechts de door Paul Vincent vervaardigde Engelse vertaling. De prijs van het boek (15 x 23 cm, 260 pagina’s, ISBN 978-94-92432-16-2) bedraagt € 25.


omslag Flanor-109


Deel 108
Boudewijn van Houten – Humaan

Humaan bevat een dialoog over het nut van de mensheid. Wie een kind op de wereld zet, schept een wezen dat in feite ter dood veroordeeld is, nog afgezien van de folteringen die het tevoren heeft moeten ondergaan. Zelfs wie van mening is een gelukkig leven te hebben, zal toch moeten toegeven dat dit niet constant gelukkig was. En trouwens, al die prachtige momenten die je niet gemist zou willen hebben, hoe kun je die missen als je niet bestaat? De mens dient zich dus niet voort te planten. Dat is in ieder geval het meest humaan. De prijs van het boek (15 x 23 cm, 44 pagina’s, ISBN 978-94-92432-15-5) bedraagt € 17,50.


omslag Flanor-108


Deel 107
Czeslaw Milosz – Theologisch traktaat

Deze gedichtencyclus uit 2001 van de Nobelprijswinnaar Czeslaw Milosz (1911-2004) verschijnt hier in de geheel nieuwe vertaling van Karol Lesman. De vertaling is gebaseerd op de laatste tekstversie die tijdens het leven van de dichter is verschenen. De inleiding is van Willem-Jan Otten, die schrijft: ‘Het is een even wijsgerige als dichterlijke apologie van zijn geloof, in weerwil van de zwaartekracht’. De prijs van het boek (23 x 19 cm, 42 pagina’s, ISBN 978-94-92432-13-1) bedraagt € 17,50.


omslag Flanor-107


Deel 106
Louis Ferron – Achter het front: verspreide gedichten

Ferron debuteerde als dichter in Maatstaf in mei 1962 met de uit twaalf gedichten bestaande reeks ‘Kleine krijgskunde’. Als we mogen geloven wat hij in zijn autobiografische roman Een aap in de wolken opmerkt over zijn dichterlijk debuut, dan had hij er geen al te hoge dunk van. Hij publiceerde drie dichtbundels in bijna een kwart eeuw – het getuigt niet echt van een gedreven dichterschap. Niet verwonderlijk dan ook, dat de dichter Ferron in de schaduw is blijven staan van de romanschrijver, maar het is de vraag in hoeverre dat recht doet aan zijn schrijverschap, al was het slechts omdat hij altijd is blijven dichten, zelfs tot vlak voor zijn overlijden in 2005. De samensteller heeft ernaar gestreefd alle verspreid gepubliceerde gedichten van Louis Ferron bijeen te brengen. P.F. Thomése schreef niet alleen het voorwoord, maar bedacht tevens de ferroneske titel Achter het front. De prijs van het boek (24 x 16 cm, 86 pagina’s, ISBN 978-94-92432-13-1) bedraagt € 17,50


omslag Flanor-106


Deel 105
Rob van de Schoor – Ook op de hoeken der straten: negentiende-eeuwse literaire journalistiek

‘Literatuur op sandalen’: zo noemde Damas (Frederik van Hogendorp) zijn ‘Haagsche Omtrekken’, de prozastukjes in losse trant die hij schreef voor twee dagbladen, Het Vaderland en het Dagblad van Zuid-Holland en ’s Gravenhage. Feuilletons, waarin de actualiteit op humoristische toon werd becommentarieerd en die de lezer aanspoorden tot nadenken, werden ook geschreven door de querulant J.A. de Bergh, die de Haagse gezagsdragers het leven zuur maakte met zijn ‘Haagsche Penkrassen’. Hij ontleende de stof voor zijn columns aan het leven op straat: op de hoek der straten neemt men immers zeer belangrijke levensverschijnselen waar, zoals Carel Vosmaer (als Flanor) optekende in de ‘Vlugmaren’, die hij schreef voor het weekblad De Nederlandsche Spectator. In dit boek zijn een aantal feuilletons van deze negentiende-eeuwse columnisten verzameld, ingeleid en van commentaar voorzien. Feuilletons die de lezer soms prikkelden tot tegenspraak en soms ook voor ons herkenbare onderwerpen behandelen. De prijs van het boek (24 x 16 cm, 342 pagina’s, ISBN 978-94-92432-12-4) bedraagt € 20.


omslag Flanor-105


Deel 104
Georg Trakl – Gedichten

In deze tweetalige uitgave zijn twee bundels samengevoegd: Het laatste goud van vervallen sterren en O de ontbladerde beuken en de zwarte sneeuw, al met al ruim 130 gedichten. Nadat de eerstgenoemde bundel in 1998 was verschenen, vatte Jan U. Terpstra het plan op een tweede bundel met Trakl-vertalingen uit te geven. O de ontbladerde beuken en de zwarte sneeuw voltooide hij in 2004 maar hij slaagde er niet een uitgever te vinden. In 2019 zocht zijn zoon Peter Terpstra contact met uitgeverij Flanor, hetgeen resulteerde in deze uitgave. Het boek is voorzien van een inleiding geschreven door C.O. Jellema. De vertaler schreef bij beide bundels een nawoord. Ook de biografische schets van Trakl en een beknopte bibliografie zijn van zijn hand. De prijs van het boek (23,5 x 15,5 cm, 348 pagina’s, ISBN 978-94-92432-11-7) bedraagt € 20.

Alfabetische inhoudsopgave van alle gedichten


omslag Flanor-104


Deel 103
Dr. J.J.C. Dee – Heel het humanum: inleiding in het werk van Herman Verbeek

Het werk van priester, politicus en publicist Herman Verbeek (1936-2013), onlosmakelijk verbonden met zijn veelbewogen leven, vraagt om blijvende aandacht wegens de nog steeds actuele thema’s die hij aan de orde stelde: zorg voor de aarde, ecologische bewustwording, klimaatproblematiek, economische wanverhoudingen en armoede en onrecht in de wereld. In ruim tweeduizend liedteksten, ‘Zangen’, gaf hij stem aan zijn spiritualiteit en aan zijn maatschappelijke en kerkelijke betrokkenheid. In dit boek worden de ‘Zangen’ van Verbeek tezamen met zijn overige werk thematisch gerangschikt en in een samenhangend verhaal vervat. De prijs van het gebonden boek met leeslint (24 x 16 cm, 378 pagina’s, ISBN 978-94-92432-10-0) bedraagt € 25.


omslag Flanor-103


Deel 102
J. Heymans – Geest en stof: over Willem Brakman

Willem Brakman (1922-2008) was een schrijver die graag over zijn eigen werk sprak. Bij tijd en wijle nodigde hij de essayist J. Heymans uit om van gedachten te wisselen over literatuur en filosofie. Onder de titel Geest en stof heeft Heymans alle gesprekken bijeengebracht die hij in de loop der jaren met Brakman heeft gevoerd. Ook bevat deze uitgave drie andere stukken: een essay over Brakmans novelle ‘Een voortreffelijke ridder’, een gesprek met Brakmans redacteur Jan Kuijper en een autobiografisch essay over Brakman. De prijs van het boek (23 x 15 cm, 134 pagina’s, ISBN 978-94-92432-09-4) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-102


Deel 101
Jan Paul Hinrichs – Europese nacht: negen Russische dichters

Europese nacht bevat gedichten van negen Russische dichters die na de revolutie van 1917 en vlak na de Tweede Wereldoorlog in het buitenland terechtkwamen: Nobelprijswinnaar Ivan Boenin, de klassiek dichtende Vladislav Chodasevitsj, de existentialist avant-la-lettre Georgi Ivanov, de hippieachtige Boris Poplavski, de Joodse dichter Dovid Knoet, de auteurs van intieme gedichten Anatoli Steiger en Valeri Perelesjin, de dichter van stadslandschappen Ivan Jelagin en de experimentele natuurdichter Nikolaj Morsjen. Hun werk was, op dat van Boenin na, tijdens de Koude Oorlog alleen in emigrantenuitgaven in kleine oplage beschikbaar. Inmiddels is van allen in Rusland een verzameld werk verschenen. Het voorwoord van vertaler Jan Paul Hinrichs schetst het werk van de negen dichters en het ontstaan van deze bundel tegen de achtergrond van de Koude Oorlog en de ontwikkelingen die sindsdien plaatsvonden. De prijs van het boek (23 x 15 cm, 82 pagina’s, ISBN 978-94-92432-08-7) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-101


Deel 100
dr. J.J.C. Dee – Tolk van zijn tijd: Roel Houwink als literator in de jaren 1916-1930

Het boek richt zich, na de jeugd- en jongelingsjaren van Houwink als voorfase beschreven te hebben, op de eerste tien jaar van zijn publiek op¬treden als literator. Het is een studie naar de plaats die Houwink in de literaire wereld gedurende de jaren 1920-1930 heeft ingenomen. In het eerste deel wordt aandacht gegeven aan de jonge Houwink, bij wie vanaf 1916 – hij is dan zeventien jaar oud – de literaire ontwikkeling op gang kwam. Het tweede hoofdstuk, dat de jaren 1920-1930 omvat, zet Hou-wink neer in het kader van zijn tijd, als literator onder vele literatoren. Het derde hoofdstuk geeft een overzicht en interpretatie van hetgeen Houwink in die jaren aan poëzie en proza, beschouwingen, kritieken en recensies heeft geschreven en eindigt met een bespreking van zijn roman Marceline. In een slotbeschouwing wordt nagegaan, op welke wijze aan persoon en werk van Houwink vanaf ongeveer 1950 tot heden aandacht is geschonken. Was Houwink, zeker tot 1927, een exponent – wellicht tegen wil en dank – van de beweging der ‘jon¬ge¬ren’ en van het Modernisme in de literatuur, vanaf dat jaar treedt er een kentering op. Hij beweegt zich in geloofsbeleving en ontwikkeling in toenemende mate in de richting van een belijnd protestantisme. De prijs van het boek (gebonden, 24 x 15 cm, 476 pagina’s, ISBN 978-94-92432-05-6) bedraagt € 25.


omslag Flanor-100


Deel 99
Riny Jans – Intiem bestaan: over de poëzie van Victor Vroomkoning

Wat doe je als je je op de middelbare school dodelijk verveelt en allergisch bent voor het gezag van leraren? Victor Vroomkoning (1938) ging spijbelen en dichten. Zijn brave probeersels verschenen in de schoolkrant, zijn erotische gedichten verstopte hij op zijn slaapkamer. In 1983 trad hij als dichter naar buiten, met meteen twee bundels. In 1997 ontstond reuring toen een seksueel getinte dichtbundel verscheen van Stella Napels. ‘Kan zo’n bundel van de hand van een vrouw zijn?’, vroeg Gerrit Komrij zich openlijk af. De ontknoping volgde na enige tijd: achter Stella Napels ging Vroom¬koning schuil. Zijn poging in de huid van een vrouw te kruipen en zo de genderdiscussie – dichten vrouwen anders dan mannen? – te tarten, was geslaagd. ‘Ik heb een geheugen als een zeef’, waarschuwde Vroomkoning toen vanwege zijn tachtigste verjaardag het idee voor Intiem bestaan ontstond. De werkelijkheid bewees het tegendeel. Wekelijkse interviews met de dichter, Vroom¬konings persoonlijke archief en literatuurresearch maakten het schrijven van dit boek mogelijk. Het richt zich op Vroomkoning als dichter, maar ook de mens achter Vroomkoning wordt belicht. Welke gebeurtenissen in zijn leven maakten dat er een gedicht moest komen? Waarvan moest de dichterspen hem bevrijden? Wat betekende het stadsdichterschap van Nijmegen voor hem? In Intiem bestaan overpeinst dichter Victor Vroomkoning de breuken in zijn leven, de waarde van poëzie, het dagelijks leven als inspiratiebron en de betekenis van de liefde en de erotiek voor zijn poëtische pen. Het boek bevat een zo compleet mogelijke bibliografie van Vroomkonings werk en een biografisch overzicht van de belangrijkste momenten in zijn leven. De prijs van het boek (gebonden, 24 x 15 cm, 192 pagina’s, ISBN 978-94-92432-07-0) bedraagt € 22.


omslag Flanor-99


Deel 98
Willem Godschalck van Focquenbroch – Min in 't Lazarus-huys

De Amsterdamse dichter Willem Godschalck van Focquenbroch (1640-1670) is een van de zeldzame Nederlandse dichters uit de zeventiende eeuw die ook de huidige lezer nog aanspreekt. Ook bekende moderne Nederlandse literatoren als W.F. Hermans en Gerrit Komrij hadden belangstelling voor Focquenbrochs werk. En begin januari 2013 hield Ramsey Nasr een fraaie voordracht van Focqenbrochs ‘Gedachten op mijn kamer’, nog altijd te zien en te horen op Youtube. De Min in ’t Lazarus-huys heeft vooral in de achttiende en begin negentiende eeuw lang en succesvol repertoire gehouden in de Amsterdamse schouwburg. In die dagen werd de kracht van het stuk nog versterkt door de muzikale omlijsting en de, destijds modieuze, balletten (van dansende zotten), waartoe het blijspel zich uitstekend leende. In de tweede helft van de twintigste eeuw werd het stuk opnieuw in productie genomen, onder meer door het Rotterdams Toneel, Toneelgroep Theater en de Haagse Comedie. In 2019 verschijnt deze nieuwe hertaling met inleiding, transcriptie, en toelichting door Karel Bostoen en Elly Groenenboom-Draai. Op de linker pagina staat de originele tekst en op de rechter pagina de eigentijdse hertaling. Het boek bevat zo’n 40 illustraties. De prijs van het boek (ingenaaid, 23 x 15 cm, 304 pagina’s, ISBN 978-94-92432-06-3) bedraagt € 20.


omslag Flanor-98


Deel 97
Leo Ikelaar – Goethe, Werther en zelfmoord

In 1774 publiceerde Goethe Die Leiden des jungen Werthers. Het zou hem beroemd maken. Maar was er nu wel of niet een golf van zelfmoorden in Europa na lezing van dit boek wegens een persoonlijk niet te verwerken liefdesverdriet? Dit onderzoek voegt acht gevallen van suïcide toe aan het reeds bekende aantal van dertien. Het gaat hier om een geval in Nederland, een in Rusland en zes in Frankrijk, waarvan een opzienbarende suïcide à la Werther zich in Aix-en-Provence in 1787 voltrok. Betrokken hierbij was de in Amerika beroemd geworden Fransman Gilbert de La Fayette. Zijn vriend Thomas Jefferson, de latere president van Amerika, op dat moment ambassadeur te Parijs, reisde in allerijl naar Aix om de aangekondigde zelfmoord te voorkomen. Helaas kwam hij te laat. De prijs van het boek (ingenaaid, 23 x 15 cm, 104 pagina’s, ISBN 978-94-92432-03-2) bedraagt € 18,50.


omslag Flanor-97


Deel 96
Victor Bulthuis – Al is je haar ook wit, je zult beminnen

Dit essay concentreert zich rond enkele van de mooiste en aangrijpendste liefdesgedichten van de oude Goethe, die hier zowel in het Duits als in vertaling worden aangeboden. Want ook als éminence grise leert Goethe de liefde niet af. Sterker nog, als vierenzeventigjarige wordt hij verliefd op Ulrike, een meisje van negentien. Na drie zomers met haar te hebben doorgebracht, doet hij haar een aanzoek. Het is de eerste keer dat hij, die gewend is vrouwen om zijn vinger te winden, wordt afgewezen. Een smartelijke ervaring die Goethe in een diep dal stort, waaruit hij zich met behulp van de poëzie probeert te redden. Het resultaat is de Trilogie der Leidenschaft, waarin de passie voor een jonge vrouw zich vermengt met zijn overige passies – natuur, religie en mythologie en vooral muziek – en waarin ook zijn vroegere alter ego weer opdoemt: Werther. In het raadselachtige gedicht Der Bräutigam tenslotte wordt de liefde zodanig gelouterd dat ze leidt tot een alomvattend jawoord: ‘Hoe het ook zij, het leven, het is goed.’ De prijs van het boek (ingenaaid, 23 x 15 cm, 150 pagina’s, ISBN 978-94-92432-04-9) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-96


Deel 95
Ugo Foscolo – Laatste brieven van Jacopo Ortis

Laatste brieven van Jacopo Ortis van Ugo Foscolo (1778-1827), zoon van een Griekse moeder en een Venetiaanse arts. Hij was een vurig en vrijheidslievend patriot en nam als officier in Franse en Italiaanse dienst deel aan verscheidene grote veldslagen. Na het einde van de Franse overheersing in Italië weigerde hij in 1814 de eed van trouw aan Oostenrijk af te leggen. Hij ging in vrijwillige ballingschap, eerst naar Zwitserland en later, in 1816, zoals veel Italiaanse ballingen, naar Londen waar hij als schrijver en criticus met moeite in zijn levensonderhoud kon voorzien. Van zijn prozawerken is vooral zijn sterk autobiografische brievenroman Ultime lettere di Jacopo Ortis beroemd geworden. Het boek (vergelijkbaar met Die Leiden des jungen Werthers van Goethe) is vol romantische hartstocht en sombere sentimentaliteit en het vertolkt de wanhoop van de schrijver om zijn verloren Venetiaanse vaderland en zijn onbereikbare geliefde. De roman had een grote invloed op latere Italiaanse patriotten en voorgangers in het Risorgimento, zoals Giuseppe Mazzini en Giuseppe Garibaldi. De vertaling is van de hand van Jan van Geldrop. De prijs van het boek (ingenaaid, 23 x 15 cm, 176 pagina’s, ISBN 978-94-92432-02-5) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-95


Deel 94
Nico Weber – Het Huis Lauernesse

Het Huis Lauernesse bevat nieuw dichtwerk van Nico Weber (1950). Weber studeerde aan de academie voor beeldende kunsten. Zowel hij als zijn dichtwerk zijn sterk verbonden aan de stad Utrecht. Weber publiceerde eerder verzen in onder andere De Revisor en in De Tweede Ronde. De gedichten in Het Huis Lauernesse hebben merendeels een klassieke vorm die de lezer op het verkeerde been zet, want de inhoud is vaak absurd en vervreemdend. Zijn inspiratiebronnen bij het samenstellen van deze bundel waren onder meer C.O. Jellema, David Bowie, de Engelse progressive-rockband King Crimson, Oom Dagobert en Marianne Weber – bien étonnés de se trouver ensemble... De prijs van het boek (ingenaaid, 15 x 21 cm, 74 pagina’s, ISBN 978-90-73202-99-3) bedraagt € 13,50.


omslag Flanor-94


Deel 93
Jan-Paul van Spaendonck – De sigarenwinkel

Operazanger Pascal van Raemsdonck besluit zijn vastgelopen leven een nieuwe wending te geven. Hij wordt verkoper in een sjieke sigarenwinkel. Maar anders dan hij verwacht zijn daarmee zijn zorgen zeker niet voorbij. Integendeel: zijn laatste beetje zelfrespect sneuvelt in de dagelijkse strijd met grotere ego’s dan hijzelf. De sigarenwinkel is een psychologische roman vol zwarte humor. De neergang van de drankzuchtige hoofdpersoon wordt beschreven tegen het decor van het tabaksbedrijf met al zijn eigenaardigheden. Daarmee is het boek ook een zedenschets van een specifiek milieu, die in zijn satire hier en daar herinnert aan Voskuils Het Bureau. De sigarenwinkel is na Rookzanger (2012) en Bankjeszomer (2014) het derde boek van Jan-Paul van Spaendonck (1956) dat bij Flanor verschijnt. Het is het romandebuut van de Amsterdamse musicus en auteur, die verder o.a. columns, verhalen, vertaalde poëzie en een kinderboek publiceerde. De prijs van het boek (ingenaaid, 16 x 23 cm, 180 pagina’s, ISBN 978-94-92432-01-8) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-93


Deel 92
C.O. Jellema – Er leeft een droom in je

Er leeft een droom in je bevat ruim 20 brieven van C.O. Jellema aan zijn vriend Theo van Woerkom (1944). De kennismaking met Van Woerkom markeert het begin van een van de belangrijkste vriendschappen die Jellema aanknoopte. Ze leerden elkaar in maart 1973 kennen op een bijeenkomst van een gespreksgroep. Van Woerkom nam een belangrijke plaats in binnen Jellema’s gedachte- en gevoelsleven. Hun vriendschap - zeker in de beginjaren - stond zo nu en dan in het teken van aangetrokken worden tot en afgestoten worden door. Naast de brieven bevat het boek een terugblik van Van Woerkom, een nawoord van Gerben Wynia en een aantal bijlagen. De prijs van het boek (ingenaaid, 14,5 x 20,5 cm, 134 pagina’s, ISBN 978-90-73202-00-9) bedraagt € 17,50.


omslag Flanor-92


Deel 91
Henk Romijn Meijer – Kunstbroeders

Het boek bevat de tekst van een gesprek tussen de ‘kunstbroeders’ Henk Romijn Meijer en Herman Gordijn, een essay van Romijn Meijer over het werk van Gordijn, een beschouwende tekst van Gordijn over zijn kunst en de tussen beide kunstenaars gewisselde brieven. Het boek opent met een inleiding van Elizabeth Mollison, de weduwe van Romijn Meijer. Het sluit af met een nawoord van Gerben Wynia. ‘Herman Gordijn schildert het verval op een manier dat de angst ervoor wordt overwonnen. Herman geeft het verval vitaliteit, humor. Ik houd veel van zijn werk. We hebben elkaar destijds ontmoet op Drakensteyn, uitgenodigd door Beatrix en Claus. Herinner je je zijn schilderij Maison Krul, die vrouw voor de schotel vol taartjes. Molly en ik wilden het jaren geleden kopen maar het kostte drieduizend gulden, dat was toen erg veel. Het is een van de weinige dingen in m’n leven waar ik spijt van heb.’ (Bibeb in gesprek met Henk Romijn Meijer, Vrij Nederland, 11 maart 1989) De prijs van het boek (ingenaaid, 14,5 x 20,5 cm, 52 pagina’s, ISBN 978-90-92432-00-1) bedraagt € 17,50.


omslag Flanor-91


Deel 90
Willem Huberts – De man van vele namen

Bertus Smit had een wonderlijke levensloop. In 1921 was hij wereldverbeteraar en esperantist, in 1927 publiceerde hij zijn eerste dichtbundel, in 1929 bleek hij fascist, in 1931 nationaalsocialist en in 1933 antisemiet. In 1940 werd hij door de Duitse bezetter gearresteerd wegens belediging van Adolf Hitler, Duits staatshoofd. In 1942 veroordeelde een Duitse nazi-rechter hem ter dood, maar in 1943 was hij weer op vrije voeten. In datzelfde jaar wilde hij lid worden van de SS, maar hij werd geweigerd. In 1944 wist hij Nederlandse verzetsstrijders uit Duitse gevangenschap te redden. In mei 1945 maakte hij de bevrijding mee als gevangene in een Duits concentratiekamp. In 1947 was hij Amerikaansgezind democraat. In de jaren ’70 en ’80 voerde hij actie voor het behoud van de Amsterdamse binnenstad en streed hij tegen de aanleg van de metro. Daarnaast genoot hij toen landelijke bekendheid als tekenaar van stedenschoon. Waarom droeg hij in iedere levensfase een andere naam? Was hij werkelijk geparenteerd aan een oud Duits vorstengeslacht? Wie was deze Bertus Smit? De prijs van het boek (ingenaaid, 16 x 23 cm, 80 pagina’s, ISBN 978-90-73202-97-9) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-90


Deel 89
Maarten Doorman – Doormans klein handorakel

Dit boekje verscheen op 9 juni 2017 ter gelegenheid van Doormans 60e verjaardag. Het bevat 100 aforismen, waarvan de auteur zegt: ‘Het aforisme is van alle tijden. Grieken en Romeinen twitterden het op perkament, Erasmus in zijn Adagia en Pascal in zijn Pensées. In de 18e eeuw heette het een maxime. In de 19e eeuw bloeide het, in de 20e verschrompelde het tot oneliner en in de 21e werd het wereldwijd een tweet. Maar een aforisme is ook tijdloos en dan is het minder opgewonden dan twitter en als we geluk hebben minder suf. Volgens Karl Kraus is het zelden waar: het is een halve waarheid of anderhalf. Een aforisme is vrij: het is een zin zonder account.’ De prijs van het boek (ingenaaid, 17 x 10,5 cm, 48 pagina’s, ISBN 978-90-73202-98-6) bedraagt € 9,50.


omslag Flanor-89


Deel 88
C.O. Jellema & Paul Beers – Alleen per brief

Het contact begon als een vriendelijke, voornamelijk zakelijke correspondentie tussen de dichter C.O. Jellema en Paul Beers als redactiesecretaris van literair tijdschrift De Revisor. Maar al gauw vonden beiden elkaar in hun gegrepen zijn door het werk van de Oostenrijkse schrijfster Ingeborg Bachmann. Beers, de vertaler van haar werk, trof in Jellema een ten aanzien van Bachmann verwante geest en de toon van hun brieven veranderde na verloop van tijd dan ook van ‘vriendelijk’ in ‘vriendschappelijk’. Naast de complete briefwisseling werd Jellema’s niet eerder gepubliceerde dankwoord bij de uitreiking van de Herman Gorterprijs opgenomen, alsmede vijf Bachmann-recensies van zijn hand. De uitgave bevat een inleiding van Paul Beers en is geannoteerd en van een nawoord voorzien door Gerben Wynia. De prijs van het boek (ingenaaid, 14,5 x 20,5 cm, 135 pagina’s, ISBN 978-90-73202-96-2) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-88


Deel 87
C.O. Jellema & Jan Siebelink – Uit diepe verwantschap

‘Jouw werk, ik schreef het je al eerder, emotioneert mij buitengewoon. Daarom schrijf ik nu niet over je, maar aan je. Ik kan bij jou werk en persoon niet scheiden. Dat ligt aan mij, aan je werk en aan jou. Aan de mens die je bent, aan jouw spreekwijze.’ Dit schreef C.O. Jellema aan Jan Siebelink en omgekeerd gold hetzelfde: Jellema’s werk maar ook diens persoon (‘gebaren, oogopslag, stem’) raakten Siebelink. Als eerbetoon aan hun vriendschap voorzag Jellema zijn sonnet ‘Doorwerth: het golfbad’ van de opdracht ‘voor Jan Siebelink’, hetgeen Siebelink beantwoordde door zijn roman De overkant van de rivier (1990) aan Jellema op te dragen. Van hun affiniteit getuigt deze briefwisseling (bestaande uit zo’n 50 brieven en kaarten), die de periode 1986-1998 omvat en hier voor het eerst wordt gepubliceerd. De uitgave bevat een Post scriptum van C.O. Jellema, een Inleiding van Jan Siebelink en een Verantwoording van Gerben Wynia. De prijs van het boek (ingenaaid, 14,5 x 20,5 cm, 100 pagina’s, ISBN 978-90-73202-94-8) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-87


Deel 86
Johann Wolfgang Goethe – West-oostelijke divan

Dat Goethes Faust een van de krankzinnigste boeken is uit de negentiende eeuw weet iedereen die geprobeerd heeft het van begin tot eind uit te lezen. Minder bekend is dat Goethe, onder de indruk van de legendarische Perzische dichter Hafez, in 1819 een lijvig en niet minder verbazingwekkend werk publiceerde met de tweetalige titel: West-östlicher Divan – Ad-diwan ash-sharqi lil-mu'allif al-gharbi. Ard Posthuma, die eerder zowel Goethes tweedelige Faustdrama als de zogenaamde ‘Oerfaust’ vertaalde, bezorgde de eerste integrale Nederlandse vertaling van alle gedichten die deel uitmaken van Goethes West-oostelijke divan. De prijs van het boek (ingenaaid, 15,5 x 23 cm, 216 pagina’s, ISBN 978-90-73202-95-5) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-86


Deel 85
C.O. Jellema – Mijn beste lezer

In de nalatenschap van A.O. Jellema werden eenendertig brieven van zijn broer C.O. Jellema teruggevonden. Deze uitgave bevat een selectie van negentien brieven, die getuigen van hun innige band. Beide broers deelden veel. In zijn essay ‘Oefeningen bij een beek’, waarboven de opdracht ‘Voor A.O.J.’, haalt Jellema dierbare herinneringen op aan hun jeugdjaren in Beilen, de grote pastorietuin, de beuk waarin ze als kleine jongens hun initialen sneden, aan de Beilerstroom waar ze visjes vingen en aan de treinrails waarop ze centen legden. Veel van zichzelf herkende hij in zijn broer: de liefde voor het Groninger landschap, de ambivalente gevoelens ten aanzien van hun dominante moeder, hun zwaarmoedigheid, de zelftwijfel, de twijfel aan de waarde van hun werk en de onmacht het leven waarachtig te beleven. Beiden hadden een beschouwende, reflecterende geest. Jellema hechtte bovendien veel waarde aan het kritische oordeel van zijn broer. Niet voor niets schreef hij hem: ‘Je bent mijn beste lezer, denk ik, in tweeërlei opzicht, de aandacht waarmee je ze leest en zoals je ze begrijpt.’ De prijs van het boek (ingenaaid, 14,5 x 20,5 cm, 68 pagina’s, ISBN 978-90-73202-93-1) bedraagt € 17,50.


omslag Flanor-85


Deel 84
Jan Paul Hinrichs – Brief uit Vidin

De slavist Jan Paul Hinrichs bundelt in Brief uit Vidin herinneringen aan ontmoetingen in het Oostblok en aan slavisten in Nederland. Het rijkelijk met foto’s verluchte boekje bevat onder meer portretten van Karel van het Reve, de taalkundige Kees van Schooneveld, de vertaler en diplomaat Frans van Agt en de Bulgaarse dichters Elisaveta Bagrjana en Nikolaj Kuntsjev. Ook beschrijft hij een voetreis langs Bulgaarse kloosters in 1998, bezoeken aan Sint-Petersburg en Odessa en verwikkelingen rond zijn vertalingen van Daniil Charms. De prijs van het boek (ingenaaid, 16 x 23 cm, 138 pagina’s, ISBN 978-90-73202-92-4) bedraagt € 19,50.


omslag Flanor-84


Deel 83
Boudewijn van Houten – Laatste liefde

De avonturier Wim ontmoet een vrouw en een stad die hij niet aankan. Wat heel onbekommerd begint, eindigt dramatisch. Het is een liefde, zijn laatste liefde. Het kost Wim vele maanden om erachter te komen dat de vrouw van zijn keuze, Anna, één brok angst is en bijvoorbeeld niet is opgewassen tegen de bedreigingen van haar vorige minnaar, een gewelddadige, drankzuchtige man, die helemaal past bij de ruwe zeden van de stad Galburg waar dit verhaal zich afspeelt. Anna onderwerpt zich aan dit geweld. Is ze wat zwak in het hoofd, zoals zijn vrienden wel eens gesuggereerd hebben? Wim vergelijkt haar echter met een hoer die zich niet los kan maken van haar pooier. Wim kan er maar niet in berusten, drinkt met de dag meer, raakt zijn baan kwijt en weet tenslotte ook Anna tegen zich in te nemen. Omdat ze een absolute obsessie voor hem is geworden, blijft er maar één uitweg. De prijs van het boek (ingenaaid, 16 x 23 cm, 84 pagina’s, ISBN 978-90-73202-91-7) bedraagt € 17,50.


omslag Flanor-83


Deel 82
Boudewijn van Houten – Onder de barbaren

In de essaybundel Onder de barbaren trapt Boudewijn van Houten geen open deuren in. Hij gaat niet de geestelijkheid met de vinger wijzen, maakt zich geen zorgen over het lage percentage vrouwen in de bouw, vindt niet dat de psychische begeleiders op hun beurt begeleid moeten worden, gelooft niet dat iedereen vrijheid nodig heeft en zou best zonder een kwartier sport in het televisienieuws kunnen leven. U zult bij hem ook niet tegenkomen dat de moslims het liefst willen integreren, dat geestelijke afwijkingen bestreden kunnen worden met bloemen mits vóór negen uur ’s ochtends geplukt, dat we als neomissionarissen onze aanvechtbare idealen aan de wilden van de hele wereld moeten opdringen en dat een schrijfcursus volstaat om een schrijver te worden. Hij gruwt van het huidige beschavingsniveau. Musea zijn kleuterklasjes vol fröbelwerk geworden. De grens tussen lectuur en literatuur is opgeheven. Cultuur is in handen van gescheiden dametjes en handige organisators. En iedereen praat mee over alles, zodat de onbenulligheid het laatste woord heeft. Hoe zou het komen? Misschien door een te ver doorgevoerde democratie? Van Houten voelt zich ‘onder de barbaren’. Na Tegengif (2013) is Onder de barbaren de tweede Van Houten-titel die bij uitgeverij Flanor verschijnt. De prijs van het boek (gebonden met stofomslag, 14,5 x 20,5 cm, 330 pagina’s, ISBN 978-90-73202-89-4) bedraagt € 25.


omslag Flanor-82


Deel 81
Jan-Paul van Spaendonck – Bankjeszomer

In de novelle Bankjeszomer voert musicus en schrijver Jan-Paul van Spaendonck ons mee naar de zelfkant van Amsterdam-Zuid. In deze dronken monoloog, die gesitueerd is in en rondom de Jellinek Kliniek, maken we kennis met de rijke binnenwereld van een gesjeesde muzikant. Bankjeszomer is aangevuld met een viertal verhalen uit Dorst, een tot dusver ongepubliceerd werk waarin de auteur nieuwsgierig op zoek gaat naar de wortels van zijn drankzucht. In de columns die het boek besluiten betreden we ten slotte de nuchtere wereld waarin Van Spaendonck verblijft sinds hij zijn verslaving heeft overwonnen. Een kwetsbare maar spirituele wereld die resoneert van muziek en literatuur. De prijs van het boek (paperback, 14,5 x 21 cm, 200 pagina’s, ISBN 978-90-73202-90-0) bedraagt € 17,50.


omslag Flanor-81


Deel 80
C.O. Jellema – Selbstfindung

In dit boek worden negenentachtig brieven van C.O. Jellema aan zijn dierbare vriend Hans-Hermann Röhrig gepubliceerd. Ze bestrijken de periode 1955-1996 en geven een indringend beeld van Jellema’s worsteling met zichzelf, in het bijzonder met zijn homoseksualiteit. Deze bijzonder persoonlijke en openhartige brieven zijn uitputtend geannoteerd, waarbij veelvuldig gebruik gemaakt is van ongepubliceerd materiaal. Maar het boek is veel meer dan een brieveneditie: het bevat bovendien twee niet eerder in druk verschenen autobiografische verhalen, twee lezingen uit de beginjaren van zijn dichterschap die een goed beeld geven van zijn poëtica, de drie eerste vraaggesprekken naar aanleiding van het verschijnen van zijn debuutbundel Klein Gloria, vijftien ongepubliceerde gedichten die behoren tot het oorspronkelijke typoscript van zijn debuut, alsmede de door Röhrig op verzoek van de bezorger te boek gestelde herinneringen aan hun vriendschap en correspondentie. Op deze wijze is een veelzijdige uitgave gerealiseerd, onmisbaar voor een ieder die van poëzie houdt, in het bijzonder die van C.O. Jellema.Na Aangaande Hölderlin, Drie haren van goud, Oefeningen bij een beek, Hetzelfde anders (2 delen) en Van diezelfde grond is Selbstfindung de zesde Jellema-titel die bij uitgeverij Flanor verschijnt.De prijs van het boek (gebonden met stofomslag, 14,5 x 20,5 cm, 330 pagina’s, ISBN 978-90-73202-88-7) bedraagt € 25.


omslag Flanor-80


Deel 79
Willem G. van Maanen – Moet je horen

Moet je horen is na Dubbele inktpot, enkele pen (2004) en Wat van waarde is (2010) het derde boek van Willem G. van Maanen (1920-2012) dat bij Uitgeverij Flanor verschijnt. Toen samensteller Gerben Wynia een herziene herdruk voorbereidde van Dubbele inktpot, enkele pen, vroeg hij Van Maanen om toestemming voor een herdruk van de hoorspeltekst Het klokkespel. Diens antwoord luidde: ‘Hoorspelen, nee, liever niet. Het is geen proza van betekenis, het is gebruikstekst, niet om te lezen maar om naar te luisteren. Doe maar niet.’ Erg absoluut is zijn weigering niet verwoord. Belangrijker is: Enkel spoor en Een kind van de zee hoeven niet per se beluisterd te worden, deze teksten laten zich uitstekend lezen en bovendien hebben de hoorspelen Een explosie, Hebt u mijn pop ook gezien? en De opperbevelhebber door hun directe band met ander werk van Van Maanen een bijzondere literaire waarde. Moet je horen bevat behalve zeven hoorspelteksten ook de tekst van een toespraak die Van Maanen hield op een bijeenkomst van dramaturgen van de publieke Nederlandse en Belgische omroep alsmede een uitvoerig nawoord van Heleen Veringa. De prijs van het boek (gebonden met stofomslag, 14,5 x 20,5 cm, 230 pagina’s, ISBN 978-90-73202-87-0) bedraagt € 21,50.


omslag Flanor-79


Deel 78
Boudewijn van Houten – Tegengif

Boudewijn van Houten (1939) neemt in dit boek de grote clichés in de tang. Als hij het heeft over de koning of de paus, over Hugo Claus of Jérôme Heldring, over Hitler of Thatcher – hij zegt er wat anders over dan u er in het nieuws of in De Wereld Draait Door over hoort. Misschien wel nuttig. In ieder geval soms grappig. Boudewijn van Houten schreef een twintigtal boeken. Romans, verhalenbundels, essays en dagboeken. Altijd met een nieuwe invalshoek. Hij pakte het studentencorps hard aan, hij overdacht zijn jonge jaren als boef, hij bekeek het aanvechtbare verleden van zijn vader, hij memoreerde de auto’s in zijn leven en hij deed verslag van zijn gretige erotische activiteiten. Maar hij is vooral iemand die verslaafd is aan schrijven en lezen. De teksten uit Tegengif hebben tussen november 2012 en september 2013 op zijn weblog ‘De Dagelijkse Standaard’ gestaan. De prijs van het boek (14,5 x 20,5 cm, 196 pagina’s, ISBN 978-90-73202-86-3) bedraagt € 17,50.


omslag Flanor-78


Deel 77
Henk Romijn Meijer & J.J. Voskuil – Een trans-Atlantische briefwisseling

Van oktober 1962 tot oktober 1963 verbleven Henk Romijn Meijer en zijn vrouw in de Verenigde Staten, eerst in New Haven en daarna in San Francisco. Zo ontstond een briefwisseling tussen Romijn Meijer en J.J. Voskuil, tussen Amerika en Nederland. In dit boek zijn deze brieven bijeengebracht, ingeleid en van verklarende noten voorzien door Gerben Wynia. Speciaal voor deze uitgave schreef Elizabeth Mollison, de weduwe van Romijn Meijer, haar herinneringen aan dat Amerikaanse jaar op. Het boek bevat foto’s afkomstig uit haar archief en bovendien twee niet eerder herdrukte verhalen van Romijn Meijer uit de periode van de briefwisseling. Uit deze briefwisseling blijkt dat Romijn Meijer en Voskuil een andere opvatting over schrijven en publiceren hebben. In Romijn Meijer leert Voskuil een schrijver kennen die druk doende is zich een plaats te verwerven in de literaire wereld. Hij publiceert in kranten en tijdschriften, beoefent verschillende genres en heeft van de literatuur zijn werk gemaakt door te kiezen voor een universitaire loopbaan in de letteren. Maar bij Voskuil is er aanvankelijk zelfs sprake van onwil om literair werk te publiceren. Als hij dan toch besluit zijn roman Bij nader inzien te publiceren, herinnert Romijn Meijer hem er fijntjes aan, dat Voskuil hem ooit een avond lang heeft uitgescholden juist omdat hij wel publiceerde. Deze briefwisseling documenteert de beginjaren van twee getalenteerde schrijvers. Hun opvattingen botsen soms maar qua intelligentie, eruditie en humor zijn ze aan elkaar gewaagd. De prijs van het boek (14,5 x 20,5 cm, 204 pagina’s, ISBN 978-90-73202-85-6) bedraagt € 21,50.


omslag Flanor-77


Deel 76
Willy Prummel – Verhalen van vroeger

In Verhalen van vroeger wordt het verleden vervormd weergegeven. Wat geweest is, wordt door de auteur gereconstrueerd. Wat is zoekgeraakt in de kieren van de tijd, wordt hervonden. Deze hoogst persoonlijke inkleuring van het verleden brengt spanning met zich mee – wat de lezer zal weten te waarderen. De auteur wil historische gebeurtenissen zo indringend en gedetailleerd mogelijk ‘reconstrueren’, zodat ze begrijpelijk worden – achteraf gezien. Hij laat zich bij het schrijven van zijn verhalen inspireren door leven en werken van de Franse auteurs Patrick Modiano en Louis-Ferdinand Céline. Willy Prummel (Groningen, 1953) debuteerde als verhalenschrijver in Kort Verhaal (lentenummer 2011). Hij is maatschappelijk werker in het primair onderwijs. De prijs van het boek (14,5 x 20,5 cm, 76 pagina’s, ISBN 978-90-73202-84-9) bedraagt € 10.


omslag Flanor-76


Deel 75
C.O. Jellema – Van diezelfde grond - Fan dyselde grûn

Bij het ordenen van Jellema’s literaire nalatenschap vond Gerben Wynia een paar nummers van Lyts Frisia met daarin vertalingen door Taeke Hoekema van vijf gedichten van Jellema. Bovendien trof Wynia een krantenartikel aan uit het Nieuwsblad van het Noorden waarin een vertaling van Albertina Soepboer werd gepubliceerd. Nu het tien jaar geleden is dat Jellema overleed, leek het een mooie gedachte dit zestal poëzievertalingen aan te vullen. Op verzoek van Wynia maakten Hindrik J. Brouwer, Edwin de Groot en Goaitsen van der Vliet nieuwe Friese vertalingen. Zo ontstond de tweetalige bundel Van diezelfde grond - Fan dyselde grûn: een hommage aan C.O. Jellema, een groot dichter uit Groningen met vele Friese voorouders. Deze bijzondere bundel verschijnt op 19 maart 2013, ter herdenking van Jellema’s tiende sterfdag. De prijs van het gebonden boek (14,5 x 20,5 cm, 72 pagina’s, ISBN 978-90-73202-83-2) bedraagt € 20.


Deel 74
Patrick Spriet – Caruso

Zomer 1910. De beroemde operatenor Enrico Caruso en zijn boezemvriend Pasquale Amato geven op dezelfde avond een uniek dubbelrecital aan de Belgische kust. Beide heren lijken op een routineus succes af te stevenen, al worden hun zekerheden door de lokale entourage snel ondermijnd. Schilders als Leon Spilliaert en Jef Vande Fackere dringen zich op, een mysterieuze dame brengt het hoofd van Amato op hol en een liefje van Caruso duikt onverwacht op. Maar welk geheim verbindt de tenor met het iconische liedje ‘Torna a Surriento’? Caruso balanceert op de grens tussen fictie en werkelijkheid en brengt het mondaine Oostende en Blankenberge uit de late Belle Epoque tot leven. Patrick Spriet (Brugge 1954) schreef jarenlang bijdragen over de wereld van de opera voor het maandblad LUISTER. In 2002 verscheen zijn biografie Een tragische minnares - Rachel Baes, Joris van Severen, Paul Léautaud & de surrealisten die werd bekroond met de Prijs voor Geschiedenis van de provincie West-Vlaanderen en ook het onderwerp was van een tv-documentaire in de Canvas-reeks Histories. De prijs van het boek (14,5 x 20,5 cm, 124 pagina’s, ISBN 978-90-73202-82-5) bedraagt € 15.


Deel 73
Jan-Paul van Spaendonck – Rookzanger

In de herfst van 2010 belandde zanger en schrijver Jan-Paul van Spaendonck na een periode van depressie en drankzucht in een kliniek. De noodgedwongen retraite veranderde zijn levensvisie aanzienlijk. Op zijn weblog Rookzanger deed hij wekelijks verslag van zijn pogingen om, met vallen en opstaan, opnieuw voet aan de grond te krijgen in een voor hem nieuwe, want nuchtere wereld. Deze persoonlijke columns zijn nu gebundeld. De bundel Rookzanger bevat in een bestek van 170 pagina's 101 ‘miniatuurtjes’ - zoals de auteur ze pleegt te noemen. Hierin heeft de auteur een vorm gevonden die hij steeds geslepener beoefent. Zijn oude vriend Geerten Meijsing noemt ze in zijn begeleidende tekst ‘concies’ en ‘gebalanceerd geschreven’. Observaties tijdens stadswandelingen, herdenken van collega’s, algemene overwegingen in een licht-melancholische toon: van Maigret tot de Nederlandse televisie, van alcoholisme tot kunst. Op de achtergrond is Carmiggelt zichtbaar. De auteur waarschuwt de lezer in zijn ‘Voorwoord’: ‘Lees er niet te veel achter elkaar, want zo zijn ze niet bedoeld. Eén, twee, hoogstens drie per keer: dan blijven ze lekker.' De prijs van het boek (14,5 x 20,5 cm, 170 pagina’s, ISBN 978-90-73202-81-8) bedraagt € 17,50.


Deel 72
Henk Romijn Meijer – Eindeloos onderweg en andere verhalen

Ruim vier jaar na het overlijden van Henk Romijn Meijer verschijnt zijn laatste verhalenbundel. Eindeloos onderweg bevat negentien verhalen en een essay - samen beslaan ze een periode van ruim een halve eeuw en geen van alle nam hij op in een van zijn eerdere verhalen- of essaybundels. In nauwe samenwerking met zijn vrouw Elizabeth Meijer-Mollison stelde Gerben Wynia, beheerder van de literaire nalatenschap van Romijn Meijer, Eindeloos onderweg samen; hij schreef ook een uitvoerig nawoord waarin de biografische achtergrond van de meeste verhalen wordt belicht. De bundel bevat daarnaast eenentwintig niet eerder gepubliceerde foto’s uit het persoonlijke archief van de schrijver en zijn echtgenote, die de verhalen losjes illustreren. Eindeloos onderweg is een onmisbare aanvulling op Alle verhalen tot nu toe (2004) en een fraai slotakkoord van een van Nederlands grootste verhalenvertellers. De prijs van het gebonden boek (14,5 x 20,5 cm, 250 pagina’s, ISBN 978-90-73202-80-1) bedraagt € 21,50.


Deel 71
Jan Paul Hinrichs – Senhor Valério

In Senhor Valério beschrijft de slavist Jan Paul Hinrichs (1956) hoe een korte ontmoeting met een Russische vertaler in Moskou in 1978 hem in contact bracht met de in Rio de Janeiro woonachtige Russische dichter Valeri Perelesjin (1913-1992). Het was het begin van decennia aan publicaties en onverwachte ontwikkelingen die voortduren tot op de dag van vandaag. Senhor Valério is rijkelijk geïllustreerd met foto's, handschriften, typoscripten en zeldzame boekomslagen. Jan Paul Hinrichs publiceerde onder meer Vader van de slavistiek. Leven en werk van Nicolaas van Wijk (1880-1941) (2005; Engelse vertaling 2006), Lemberg - Lwów - Lviv (2008; Oekraïense vertaling 2010), C.C. Uhlenbeck (1866-1951): a linguist revisited (met Inge Genee, 2009) en De mythe van Odessa (2011; Oekraïense vertaling 2011). De prijs van het boek (14,5 x 20,5 cm, 108 pagina’s, ISBN 978-90-73202-79-5) bedraagt € 14,50.


Deel 70
Hanneke van Schooten – Buiten de tijd

Dit boek bevat gedichten die zijn geïnspireerd op de schrijver Willem Brakman. Van Schootens jarenlange vriendschap met Brakman vormde de aanleiding voor deze poëzie, die in de periode 1990-1998 is gepubliceerd in onder andere haar dichtbundels Dit landschap zien (1990), Gedichten (1991), Anomalie (1993), Reisgenoot (1995) en de bibliofiele uitgave Buiten bereik (1998). In deze gedichten staan niet alleen ontmoetingen met Brakman centraal, maar ook overwegingen bij de plekken waaraan hij zeer gehecht was, zoals het eiland Schiermonnikoog. Zij zijn hier samengebracht onder de subtitel ‘Plaatsbepalingen’. Een deel hiervan is op verzoek van Brakmans beoogd biograaf Gerrit Jan Kleinrensink recent gepubliceerd in de kroniek van de Brakmankring. Het gedicht ‘De profundis’ werd bekroond met de Belgische Poëzieprijs van Oostende (2006). Het gedicht ‘Ontmoeting’ is op een plaquette bevestigd bij het vroegere woonhuis van Brakman aan de Prinsestraat 12 te Enschede. Daarnaast zijn aan de bundel op basis van dezelfde thematiek 15 nieuwe gedichten toegevoegd onder de subtitel ‘Observaties en overwegingen aan zee’, evenals de cyclus ‘Overzeese Elegieën’ en het epische gedicht ‘Een nieuw Jeruzalem’. Deze laatstgenoemde gedichten zijn recent geschreven en worden hier voor het eerst gepubliceerd. De prijs van het boek (14 x 20 cm, 72 pagina’s, ISBN 978-90-73202-78-8) bedraagt € 19,50.


Deel 69
Gerben Wynia – De droom waarmee mijn geschiedenis begon

Een centraal thema in het werk van dichter en essayist C.O. Jellema is de zoektocht naar de ideale geliefde en, direct daaraan gekoppeld, het thema van de homoseksualiteit, beter gezegd: Jellema’s innerlijke strijd om zijn ‘anders zijn’ te aanvaarden. In De droom waarmee mijn geschiedenis begon schetst Gerben Wynia aan de hand van dagboekfragmenten en brieven een beeld van die zoektocht. In dat kader besteedt hij tevens aandacht aan Jellema’s briefwisseling met Maarten ’t Hart. De waardering van Jellema voor de eerste twee romans van ’t Hart is groot en vanwege de homoseksuele thematiek van beide boeken meent hij in hem een zielsverwant schrijver te herkennen. Hun correspondentie wordt hier voor het eerst integraal gepubliceerd. Voortbordurend op het thema van de zoektocht naar de ideale geliefde bespreekt Wynia tot slot Jellema’s fascinatie voor de mystiek. Het opheffen van de gescheidenheid, het samenvallen met het beeld van jezelf, het opgaan in de ander - het zijn noties die typerend zijn voor het werk van de door Jellema vertaalde mystici maar evenzeer voor het vinden van de ideale droomvriend. Een beknopte versie van deze tekst heeft Wynia uitgesproken als de negentiende Drienerwoldelezing, gehouden in de Gobelinzaal van het Rijksmuseum Twente op zondag 21 november 2010, georganiseerd door de Stichting Literaire Manifestaties Enschede. De prijs van de 2e, herziene en aangevulde druk van het boek (14 x 20 cm, 72 pagina’s, ISBN 978-90-73202-77-1) bedraagt € 19,50.


Deel 68
Geerten Meijsing – Het Gissing-syndroom

Dit boek verscheen ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van Geerten Meijsing en indachtig de zevenentachtigste sterfdag van George Gissing. Het bevat alle door Meijsing gepubliceerde essays over de door hem bewonderde Engelse auteur Gissing. De prijs van het boek (14 x 20 cm, 100 pagina’s, ISBN 978-90-73202-76-4) bedraagt € 19,50.


Deel 67
Willem G. van Maanen – Wat van waarde is

De verhalenbundel Wat van waarde is verschijnt ter gelegenheid van de negentigste verjaardag van de auteur. Zij is een aanvulling op Dubbele inktpot, enkele pen en tezamen vormen deze uitgaven een schaduwoeuvre, klein van omvang maar stilistisch en inhoudelijk van grote waarde, al was het alleen maar omdat de bibliografie van Van Maanen, die zevenenvijftig jaar geleden debuteerde, betrekkelijk weinig titels telt. De titel van deze bundel is ontleend aan het verhaal ‘Een geval van doromanie’, dat gaat over een man die alles wat hij bezit zomaar weggeeft. En wat hij weggeeft, zijn zaken die gevoelens en dierbare herinneringen bij hem opwekken; hij schenkt anderen uitsluitend dat ‘wat van waarde is’. Deze uitgave is bezorgd door Gerben Wynia. De prijs van het boek (14 x 20 cm, 72 pagina’s, ISBN 978-90-73202-75-7) bedraagt € 19,50.


Deel 66
George Kettmann – De verdrevene

Na de Duitse inval in mei 1940 meenden Nederlandse nationaal-socialistische auteurs als Jan van der Made en Henri Bruning de tijd rijp voor een grondige herziening van het ‘Huis der Nederlandse letteren’. Het tijdperk van de over-individualistische, psychologiserende ‘asfalt-literatuur’ van Menno ter Braak en Simon Vestdijk was voorbij, zo meenden zij. De nationaal-socialist George Kettmann (1898-1970) was een van hen. Naast schrijver was hij journalist en uitgever. Jarenlang was hij hoofdredacteur van het NSB-weekblad Volk en Vaderland. Vanaf 1932 was hij eigenaar-directeur van Uitgeverij ‘De Amsterdamsche Keurkamer’, waar hij in 1939 de Nederlandse vertaling van Hitlers Mein Kampf uitgaf. In 1944 publiceerde hij de novelle De verdrevene. Dit verhaal is het stilistische en thematische hoogtepunt van de Nederlandse nationaal-socialistische letterkunde. Deze tweede druk ervan is voorzien van een literair-historische inleiding en plaatsbepaling. Deze uitgave is bezorgd door Willem Huberts, biograaf van Kettmann. Prijs: € 19,50


Deel 65
George Gissing – The Hope of Pessimism

De Engelse romanschrijver George Gissing (1857-1903) was niet alleen naar zijn aard een pessimist, hij was het ook uit overtuiging. In zijn essay The Hope of Pessimism uit 1882 benadrukt hij, in navolging van Arthur Schopenhauer, dat alleen de erkenning van de ‘pathos van het lot van de mens’ een betrouwbaar fundament voor medelijden vormt, en derhalve voor ieder zedelijk gedrag. In The Hope of Pessimism wordt niet alleen afgerekend met het Agnostische Optimisme, waarin we onmiddellijk het Positivisme van Auguste Comte herkennen, ook met het eigentijdse optimistische christelijk geloof wordt korte metten gemaakt. Gissing betreurt het teloorgaan van de oorspronkelijk pessimistische kern van het christelijk geloof en hij wijst op de onuitroeibare religieuze behoefte van de mens. Met instemming haalt Gissing Schopenhauer aan die de religieuze drift ziet als een uiting van de metafysische behoefte van de mens, die voortkomt uit zijn bewustzijn van de onherroepelijkheid van de dood. De wil te (blijven) leven wordt door Schopenhauer gelijkgesteld aan het kwaad van het egoïsme, dat slechts bestreden kan worden door zelfverloochening, kuisheid, zelfopgelegde armoede en nederigheid, onder afwijzing van iedere genotzucht. Prijs: € 17,50


Deel 64
Geerten Meijsing – Gekte en sektarisme

Eind 1997 verscheen de roman Tussen mes en keel van Geerten Meijsing. Een aangrijpend en indrukwekkend boek dat vele herdrukken beleefde. In februari 1998 verscheen in het Maandblad geestelijke volksgezondheid een bespreking van de roman door psychiater dr. W.A. Nolen. In het daarop volgende nummer publiceerde Meijsing een (door de redactie bewerkte en sterk ingekorte) reactie op de recensie van Nolen. Meijsing beschrijft hoe en waarom hij zijn roman heeft geschreven; hij legt uit wat voor hem de essentie van het genre is; hij belicht het autobiografische karakter van zijn boek ofwel de verhouding tussen verzinsel en realiteit; hij noemt de drie retorische middelen die een schrijver ten dienste staan om de overtuigingskracht van het beschreven drama te vergroten; hij wijst op de verschillen tussen kunstenaars en ‘gewone’ mensen; hij geeft een haarscherpe analyse van het doen en denken van zijn alter ego, de ook in andere romans van hem figurerende hoofdpersoon Provenier. Kortom: redenen genoeg om dit essay voor het eerst onverkort, in zijn oorspronkelijke vorm in druk te laten verschijnen. Gekte en sektarisme bevat daarnaast ook een bijzondere tekst: een afwijkende versie van het eerste hoofdstuk van Meijsings Tussen mes en keel. Meijsings vriend, de musicus Jan-Paul van Spaendonck (hij stond model voor Pasquale) is in het bezit van een eerdere versie van het eerste hoofdstuk, het hoofdstuk waarin de hoofdpersoon op 12 juni 1996 een serieuze zelfmoordpoging onderneemt. Deze versie is veel omvangrijker en wijkt sterk af van de uiteindelijk in boekvorm gepubliceerde. Vergelijking van deze versie en de in boekvorm gepubliceerde levert veel en grote verschillen op: stof voor letterkundigen én zielknijpers. Deze afwijkende versie wordt hier voor het eerst openbaar gemaakt. Prijs: € 17,50


Deel 63
A.F.Th. van der Heijden - De censuurpaus: paroxismen, een opmaat

De censuurpaus is te beschouwen als een opmaat tot een reeks boeken met de overkoepelende titel ‘Paroxismen’. Hierin zal non-fictie worden verzameld: essays, polemieken, brieven, dagboeken, aforismen – met als gemeenschappelijke noemer het paroxisme, de uitbarsting, of het nu van woede is, van enthousiasme of van hilariteit, dan wel in de betekenis van ‘plotselinge verheviging van een ziektetoestand’. De eerste helft van het jaar 2004 was A.F.Th. van der Heijden onder meer actief als gastredacteur van het Amsterdams studentenweekblad Propria Cures. Zes van de zeven stukken die hier voor het eerst in boekvorm verschijnen, werden daarin eerder gepubliceerd. Prijs: € 17,50.


omslag Flanor-63


Deel 62
Hang- en sluitwerk: dossier-Meijsing - Jack van der Weide & Gerben Wynia (red.)

Er bestaan opvallend weinig beschouwingen over het werk van Geerten Meijsing en veel verspreid werk is nog niet in boekvorm verzameld. Hang- en sluitwerk probeert in beide zaken een bescheiden voorzet te geven. In de eerste afdeling zijn in samenwerking met de auteur twintig teksten bijeengebracht die hij tussen 1971 en 2004 publiceerde. Ze variëren van zijn debuut ‘Nova Decadentia’, autobiografische teksten en tips voor het schrijven van brieven, tot beschouwingen over psychiatrie, Slovenië en Maurice Barrès. Tussen de eerste en tweede afdeling bevindt zich een fotokatern; voor de samenstelling ervan kon rijkelijk geput worden uit Meijsings privé-collectie. In de tweede afdeling beoordeelt Bert Natter Meijsings schrijverschap tussen 1975 en 2000, besteedt Jack van der Weide aandacht aan Eefje Wijnberg, het pseudoniem dat zich ontwikkelde tot een terugkerend personage, en volgt Fleur Speet het spoor van de fatale vrouw. Tot slot richt Iris Meijsing zich in een brief tot haar geliefde vader. Hang- en sluitwerk bevat tot slot een aantal bibliografieën die de rijkdom en veelzijdigheid van het werk van Geerten Meijsing in kaart brengen. Prijs: € 20.


Deel 61
Albert Vigoleis Thelen – Brief aan Du Perron en andere teksten

Vigoleis Thelen (1903-1989) was goed bevriend met H. Marsman, schreef tijdens zijn verblijf op Mallorca voor Het vaderland recensies die door Menno ter Braak werden vertaald, woonde in de periode 1947-1954 in Amsterdam en vertaalde werk van Du Perron, Ter Braak, Slauerhoff en Albert Helman. In deze uitgave zijn voor het eerst zes teksten gebundeld die hij in Nederlandse tijdschriften publiceerde. De zes teksten handelen over Du Perron, Teixera de Pascoaes, Goethe en Victor van Vriesland. Bovendien is een vertaald fragment opgenomen uit Thelens roman Die Insel des zweiten Gesichts, de roman die volgens Maarten ’t Hart en Thomas Mann behoort tot de grootste van de twintigste eeuw. Deze uitgave wordt bezorgd door Gerben Wynia en zij is voorzien van een nawoord van Hans Ester. Prijs: € 15.




Deel 60
Bert Vanheste – Nescio in Nijmegen

Nescio’s kijk op Nijmegen is nauw verbonden met zijn algemenere kijk op Nederland, de mensen, de zin van het bestaan. Hoe subjectief ook, die visie is, omdat die literair is, een veel ruimer, tijdlozer inzicht in het wezen van in ons geval Nijmegen. Nescio ontsluiert een ziel van de stad. Ongetwijfeld heeft een stad als Nijmegen meer zielen. Aan de lezer Nescio’s beeld van de stad te confronteren met zijn eigen beeld en desgewenst met de beelden die anderen hebben opgeroepen in proza, in poëzie, maar uiteraard ook in journalistieke en wetenschappelijke benaderingen. Nescio in Nijmegen. De uitvreter stapt er van de spoorbrug in de Waal. Dichtertje beleeft er met Dora de mooiste dag van zijn leven. Nescio’s visie op het onhollandse Nijmegen laat op een niet te evenaren wijze zijn wereldbeeld zien. Japi, de uitvreter gaat op in de kosmische Waal die, met de heuvels, Nijmegen tot dé stad van de God van hemel en aarde maakt. Weg van Nijmegen gaat Dichtertje ten onder aan de tobberige, bekrompen, burgerlijke God van Nederland. Nescio is actueler dan ooit. Prijs: € 10.


Deel 59
Koos van Zomeren – Dit doet de taal voor ons: drie Groninger lezingen

Koos van Zomeren was in het najaar van 2004 als gastschrijver verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. In dat kader gaf hij drie openbare lezingen, respectievelijk op 5, 12 en 19 oktober. De tekst van deze drie lezingen verschijnt hier voor het eerst in druk. Het omslagontwerp is van de Groninger kunstenaar Erik van Ommen. Prijs: € 17,50.


Deel 58
Frans Coenen – Kleine ervaringen: het ongebundelde literaire werk 1902-1917

Frans Coenen (1866-1936) had een ziekelijke jeugd zodat hij afgezonderd van zijn leeftijdsgenoten opgroeide. Hij studeerde rechten en promoveerde in 1892 op het proefschrift ‘De Fransche wet ter bescherming van verwaarloosde en mishandelde kinderen’, een werk dat al vroeg blijk geeft van zijn sterke sociale bewogenheid. Tijdens zijn latere leven ging Coenen indifferent staan tegenover zijn eigen scheppende werk. In de jaren dertig kreeg hij van vrienden zelfs zijn eigen romans cadeau: hij had ze niet meer in zijn bezit. ‘Kleine ervaringen’ verschilt op enkele punten verrassend van meer bekende romans als ‘Een zwakke’ (1896) en ‘Zondagsrust’ (1902). Tijdens Coenens leven werden de teksten uit ‘Kleine ervaringen’ nooit gebundeld. Dit boekje bevat daarmee vrijwel het gehele ongebundelde literaire werk dat van Coenen ná 1902 verscheen. De reden waarom Coenen deze verhalen zelf nooit heeft gebundeld, zou wel eens samen kunnen hangen met Coenens afnemende ‘noodzaak tot schrijven’. Patrick Rooijackers, die deze uitgave bezorgde, geeft in zijn nawoord bij deze uitgave enkele overtuigende argumenten voor deze stelling. Prijs: € 18,50.


Deel 57
Gert Selles – Ik wilde alleen de stilte toebehooren: leven en werken van Jo Landheer (1900-1986)

Jo Landheer (1900-1986) dichtte, zoals een schilder schildert. Stap voor stap zette ze met zo weinig mogelijk woorden een veelzeggende tekst in haar raamwerk. Ze kon weken met zo’n eenvoudig gedicht bezig zijn. Tientallen, soms honderden malen werd het vernietigd of veranderd. Landheer was nooit op het schrijven van een bundel gericht, maar altijd op het enkele gedicht. Haar oeuvre is er beperkt door gebleven. De waardering was er echter niet minder om. Martinus Nijhoff prees haar poëtische kleinoden, evenals Jan Campert, die Landheer op eenzame hoogte plaatste met Henriette Roland Holst-van der Schalk. Slauerhoff vergeleek haar beste gedichten met die van Rainer Maria Rilke en ontdekte iets van de volmaaktheid. ‘Men zou zich geen woord anders wensen, het kan niet veel beter’, aldus de koppige schrijver/scheepsarts. Ook critici als Victor E. van Vriesland en Anthonie Donker bewonderden de poëzie in haar fluistertoon. Poëzie is in haar visie identiek aan stilte. Daarom wilde ze aan de stilte toebehoren, in de eerste helft van haar leven in Rotterdam en met nog meer overtuiging in Loenen achter de coulissen van de Veluwe, waar de andere helft zich voltrok. Gert Selles (1945) stuitte bij de planning van een literaire serie op haar werk en haar (teruggetrokken) leven. Hij raakte er door geboeid en schreef dit biografisch portret. Het boek bevat tevens de verzamelde gedichten van Jo Landheer. Prijs: € 25.


Deel 56
Henk Romijn Meijer – The Memory Game

‘History is a nightmare from which I am trying to awake,’ says Stephen Dedalus in the second chapter of Joyce’s Ulysses to the narrow-minded, anti-Semitic schoolmaster Mr. Deasy. Thus in The Memory Game the Yiddish poet/composer/singer/carpenter Mordechai Gebirtig, his wife Bluma and his three daughters – Shifra, Basha and Lola – try to awake from their history, their nightmare. Their attempt is symbolized by the ‘memory game’ they are called to play by a family who has not yet come to terms with the terrors of their past. The Gebirtig family takes this risky effort to relive the life from which they have been brutally torn away. Finding the words for the final terror of their earthly existence may dissolve the nightmare and thus liberate them from a past they have not been able to come to terms with. But can they play this game? As they come closer to the end, the ‘game’, i.e. the telling of nothing but the truth, becomes increasingly difficult and Bluma wants to give up. Lola wonders: ‘Can we bear the truth?’ The truth is that Mordechai was shot dead by a German soldier who did not approve of the smile on his face. End of the game, a dead end in the most literal sense of the word. Prijs: € 15,-.




Deel 55
Peter Henk Steenhuis – Een dwingend stappenplan

Ter gelegenheid van de Boekenweek 2004 verscheen als deel 55 van de ‘Flanorreeks’ van Peter Henk Steenhuis: Een dwingend stappenplan: zes romanschrijvers aan het woord. Het literaire werk van Thomas Rosenboom, die onder de titel Spitzen het Boekenweekgeschenk schreef, is het onderwerp van Steenhuis’ boek. Een dwingend stappenplan bestaat uit zes literaire vraaggesprekken over de romanpraktijk die gevoerd werden naar aanleiding van Aanvallend spel van Thomas Rosenboom, een boek over schrijfopvattingen. De gesprekken liepen uiteen van schrijfaanpak tot stijlkeuze. Ze werden gevoerd met Gerrit Krol, met Kristien Hemmerechts, met Tonnus Oosterhoff, met Henk Romijn Meijer, met Paul Claes en met Thomas Rosenboom zelf. Rosenboom beschrijft het hedendaagse literaire boek als een spannende wedstrijd vol strakke intriges – dat idee zal waarschijnlijk meer lezers aanspreken dan schrijvers, voor wie literatuur vaak een synoniem is voor stijl. Hun verwijt Rosenboom literaire hoogmoed. ‘In deze zelfingenomen denkwijze is het hoogste ideaal dan ook het schrijven van een boek waarin niets gebeurt. Ik zou zeggen: ga nog een stap verder en schrijf helemaal geen boek.’ Naast alle voorbeelden van grootse werken waarmee Rosenboom zijn betoog ondersteunt, en die je onmiddellijk wilt lezen, is het deze polemische toon die Aanvallend spel de snelheid geeft van het spannende verhaal dat hij propageert. Maar die toon vraagt ook om weerwoord. Die heeft Rosenboom gekregen. In dagblad Trouw verscheen in november 2002 een serie interviews, waarin de schrijvers Gerrit Krol, Kristien Hemmerechts, Tonnus Oosterhoff, Henk Romijn Meijer en Paul Claes hun reactie gaven. De serie legde zoveel verschillende opvattingen over schrijven bloot, dat je zou kunnen zeggen dat Rosenbooms boek en de antwoorden erop een dwarsdoorsnede zijn van de huidige opvattingen over de romankunst in Nederland. Prijs: € 12,50.


Deel 54
Louis Ferron – Eenzame boksers

Met ‘Eenzame boksers’ voegt Louis Ferron vier werken aan zijn oeuvre toe: vier eenakters, waarvan er een nooit is opgevoerd. Ze verschijnen hier voor het eerst in druk. Uit de inleiding van Kester Freriks: De personages die Ferron opvoert in ‘Eenzame boksers’ zijn monoloogfiguren met een sterke hang de ander te kwetsen. De personages staan in gespannen verhouding tot elkaar. Ferron doet wat een toneelauteur behoort te doen: dwars door de mensen heen kijken en hun hoopvolle verwachtingen en illusies doorgronden tot op het bot, tot daar waar alleen maar voze treurnis heerst. ‘Doorverkocht’ is een kenmerkend woord voor Louis Ferron. Ferron schrijft toneel, en goed ook, omdat hij inziet dat mensen zo ontrouw zijn als de pest, zowel jegens anderen als tegenover zichzelf. Vrouwen, liefdes, idealen: ze verkopen alles door, tegen minder of meer geld. Dat maakt niet uit. Ferron ontmaskert in ‘Eenzame boksers’ de mens die zich aan illusies vastklampt. Die ontmaskering is een theatrale aangelegenheid. Prijs: € 18,50.


Deel 53
Kees Verheul – Souvenir voor Sasha en Natasha

Deze verzamelbundel is (met goedvinden van de auteur) vervaardigd op initiatief van de samensteller Gerben Wynia. Alle teksten zijn (voor deze eerste gezamenlijke uitgave in boekvorm) waar nodig door de auteur herzien. Zo bevat het boek een ongebruikte paragraaf uit het nawoord bij het ‘Verzameld werk’ van H. van Grevelingen (Amsterdam 1998), brieven van en aan uitgever Geert van Oorschot, enkele essays en daarnaast een aantal niet eerder gepubliceerde poëzievertalingen. Prijs: € 12,50.


Deel 52
Willem Brakman – Troostbrieven

In 1983 tekende een journalist van het dagblad Tubantia in het kader van de ‘Poëzienacht van het oosten’ de volgende woorden op uit de mond van Willem Brakman: ‘Mijn dichtader vloeit maar zelden (terecht), dit zou ik echter wel vermeld willen zien.' Bijna twintig jaar later citeert Brakman zijn alter ego W. Kwaadvlieg in het motto van zijn roman De sloop der dingen: ‘Eigenlijk ben ik meer een dichter dan een prozaïst'. Troostbrieven – na Dichtoefeningen (Utrecht 1986), Rechtop in de kamer (Wijhe 1988) en Wit gepleisterd en met rieten dak (Den Haag 2002) is de vierde bundel van Willem Brakman, dichter. Het boekje bevat een speciaal voor deze uitgave vervaardigde tekening van Brakman. Prijs: € 12,50.


Deel 51
Johan Goud (ed.) – Dichterlijke vereeuwiging; vijf dichters over tijd en eeuwigheid

Dit boek bevat vijf gedichten die, ieder op hun eigen wijze, uitdrukking geven aan de spanning tussen wat voorbijgaat en wat blijft, tussen wat vergeten raakt en wat herinnerd wordt. Ze werden geschreven in het voorjaar van 2001, op uitnodiging van het Uytenbogaertcentrum voor religie en cultuur te Den Haag. De vijf auteurs (T. van Deel, Rutger Kopland, C.O. Jellema, Willem Jan Otten en Marjoleine de Vos) combineerden hun gedicht, eveneens op uitnodiging, met een gedicht uit de literaire canon en voegden er een kortere of langere toelichting aan toe. Prijs: € 12,50




Deel 50
Henk Romijn Meijer – Rear window and Other Stories

Taken from various collections, the ten stories that constitute Rear Window span more than forty years of storytelling. Originally written in Dutch, they range in subject from the liberation by Canadian troops of the author's hometown Zwolle, to what can be observed from a window of a skyscraper in mid-town New York. Set in Holland, Australia, England, France and the United States, the stories cover a variety of subjects and feature a variety of characters – ordinary yet unusual. They are nearly all of them somewhat at odds with the society in which they happen to live. Rear Window is the first collection by Henk Romijn Meijer to appear in English. Six of the stories were previously published in Wendy Lesser's The Threepenny Review. Prijs: € 20,-.


omslag Flanor-50


Deel 49
Geerten Meijsing – Valse liefde

In Valse liefde verschijnen drie erotische verhalen van Geerten Meijsing voor het eerst gezamenlijk in boekvorm. Ze dateren uit het begin van de jaren '80 van de vorige eeuw en markeren min of meer het einde van de periode dat hij onder pseudoniem publiceerde. Het draait in dit erotisch drieluik om de confessie, het even hartstochtelijk als openhartig uitspreken van verlangen en gemis, van wellust en wanhoop, geilheid en aanbidding. Het openingsverhaal kan beschouwd worden als een prelude op Veranderlijk en wisselvallig en Altijd de vrouw. In het tweede verhaal is sprake van 'de volledige vereenzelviging - tot aan het auteurschap toe - van een bedreven auteur met een van zijn karakters', zoals Meijsing het formuleert in zijn woord vooraf bij de herdruk onder eigen naam van Een meisjesleven, de roman geschreven door zijn alter ego Eefje Wijnberg. In het laatste verhaal kruipt hij in de huid van de zestiende-eeuwse Nederlandse dichter Janus Secundus, beroemd geworden met zijn kusgedichten, en schrijft met diens ganzenveer een brief over de kunst, in het bijzonder die van het beminnen. Prijs: € 12,50.


Deel 48
C.O. Jellema – Hetzelfde anders

Deze uitgave bestaat uit twee delen. Zij bevatten samen vrijwel alle vertalingen van Jellema's poëzie en alle vertalingen door Jellema van poëzie van anderen. In het eerste deel (‘Jellema vertaald’) zijn alle gedichten van Jellema opgenomen die door anderen zijn vertaald. Enkele vertalers naar het Frans: Sadi de Gorter en Eugène van Itterbeek, naar het Engels: B.R. Jackson en Paul Vincent, naar het Duits: Gregor Laschen en Ard Posthuma. ‘Jellema vertaald’ bevat daarnaast een essay van de Jellema-vertaler Eugène van Itterbeek. In het tweede deel (‘Jellema vertaalt’) zijn alle gedichten van anderen (onder meer: Johannes Bobrowski, Christine Lavant, Eduard Mörike en Leopold Andrian) opgenomen, die door Jellema vertaald zijn. ‘Jellema vertaalt’ wordt gecompleteerd door vijf essays van Jellema, gewijd aan de door hem vertaalde dichters en hun werk. Beide delen zijn bezorgd en van een verantwoording voorzien door Gerben Wynia. In beide delen zijn in alle gevallen de gedichten typografisch zodanig weergegeven, dat steeds op de linkerpagina het origineel, en op de rechterpagina de vertaling geplaatst is. Prijs: € 36,50 (beide delen samen). Prijs deel 48-1, ‘Jellema vertaald’: € 20,-. Prijs deel 48-2: ‘Jellema vertaalt’: € 18,50.


Deel 47
Jan J. van Herpen – Het leven een raadsel, de briefwisseling Dr. P.H. Ritter Jr. – Eva Raedt-de Canter (1931-1938)

Deze uitgave bevat de briefwisseling die literair criticus Dr. P.H. Ritter Jr. en de auteur Eva Raedt-de Canter voerden tussen 1931 en 1938. De brieven werden bezorgd en van aantekeningen voorzien door Jan J. van Herpen. Eva Raedt-de Canter was als auteur vooral actief in de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw. Nadien is zij vrijwel geheel in de vergetelheid geraakt. Van Herpen geeft in zijn ‘Inleiding’ voor het eerst enige biografische gegevens van Raedt-de Canter, over en van wie vrijwel niets bekend is. Het boek bevat tevens de radiobesprekingen die Ritter aan Raedt-de Canters werk wijdde en de teksten van de radiobesprekingen van Raedt-de Canter zelf. Prijs: € 12,50.


Deel 46
Geerten Meijsing – De tovenaarsleerling

In De tovenaarsleerling legt Geerten Meijsing zijn levenslange fascinatie voor de Bob Evers-serie uit. Een hommage aan Willem Waterman, een eerbetoon aan diens werk. Het boekwerk bevat de 6 artikelen over de Bob Evers-serie die Meijsing eerder in de Bob Evers Nieuwsbrief publiceerde, een artikel uit de bundel Wetenswaardigheden over Willem Waterman en de feestrede die Meijsing in 1993 aan Waterman wijdde. Alle teksten zijn voor deze uitgave waar nodig herzien. Prijs: € 12,50.




Deel 45
Guy E. Dupré – Céline van ‘Semmelweis’ tot ‘Les beaux draps’

De tekst is gebaseerd op twee dominerende motieven: de noodzaak om Céline op een juiste wijze in een literair-historisch kader te plaatsen en een poging om Céline’s antisemitische pamfletten correct te situeren binnen zijn totale oeuvre. Dupré concludeert dat het billijk is Céline te aanvaarden zoals hij was: een geniaal auteur én een antisemiet zoals velen. ‘Het antisemitisme van Céline is niets anders dan de projectie van zijn eigen existentiële angst op het bestaande antisemitisme van zijn landgenoten’, constateert Dupré. Prijs: € 14,-.


Deel 44
Willem W. Waterman – De avonturen van Waltertje Waerachtig en den wilden Waman

Willem W. Waterman (pseudoniem van: W.H.M. van den Hout) schreef op verzoek van de nationaal-socialistische uitgeverij NENASU, in de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog, de novelle De avonturen van Waltertje Waerachtig en den wilden Waman. In dit verhaal schemert op humoristische wijze subtiele nationaal-socialistische propaganda door, net zoals Waterman dat destijds in ‘De Gil’ bedreef. Geïllustreerd met tot dusver onbekend kleurenmateriaal. Prijs: € 18,50.


Deel 43
Geerten Meijsing – Stucwerk

Geerten Meijsing woont al vele jaren in Italië. In Stucwerk verzamelde hij al zijn verspreid gepubliceerde essays, gewijd aan zijn zelf-verkozen nieuwe vaderland. Niet alleen bezingt hij Italië in positieve zin, ook kraakt hij menige kritische noot. Zijn essays zijn – naast literair getint – ook cultureel-, maatschappelijk- en politiek-bewogen. Gerben Wynia verzorgde de bibliografie. Prijs: € 11,50.


Deel 42
Jan J. van Herpen – Er komen mensen op een kopje thee, om verder het avondje te passeren

Onder deze intrigerende titel onthult de auteur enige tot dusver 'geheim' gebleven onderwerpen uit Hildebrands Camera Obscura. In de tuinkamer van de familie Stastok staat een grote lamp, door een olifant gedragen, met daarin verborgen een spelwerk, dat opeens begint als mevrouw Dorbeen net 'het Rijntje' reciteert. Wat was 'Het Rijntje' en wie was zijn dichter? Wat speelde de olifant? Het boekje doet verslag van Van Herpens speurtocht. Prijs: € 7,-.




Deel 41
C.O. Jellema – Oefeningen bij een beek

C.O. Jellema verzamelde in Oefeningen bij een beek zijn tot dusver verspreid gepubliceerde essays. Uit de onderwerpen: Eckhart, Trakl, Faverey, Rilke en Achterberg. Ook bevat dit boek enige autobiografische essays, waarin Jellema het ontstaan en de achtergrond van zijn eigen dichterlijk oeuvre aan een nader onderzoek onderwerpt. Het is een fijnzinnige verzameling teksten, waarin de auteur zich op delicate en broze wijze blootgeeft – maar ook weer niet. Prijs: € 20,-.




Deel 40
Kitty de Josselin de Jong – Rozen in december

Deze uitgave bevat de herinneringen van de nu vrijwel vergeten schrijfster Kitty de Josselin de Jong aan de vele letterkundigen (en andere interessante persoonlijkheden) die zij in haar lange leven (1903-1991) ontmoet heeft. Enkele namen: Willem Kloos, P.C. Boutens, Albert Schweitzer en Top Naeff. Ook stelde zij haar herinneringen aan de PEN-club (1934-1956) te boek. Prijs: € 18,50.


Deel 39
Teunn & Henk Romijn Meijer – Recepten uit een oud archief

Dit boek bevat teksten en tekeningen van respectievelijk Henk Romijn Meijer en Teunn (pseudoniem van de grafisch kunstenaar Teun Nijkamp). Oorspronkelijk verschenen in de eerste helft van de jaren zestig van de vorige eeuw (in de dag- en weekbladpers), verschijnen ze hier voor de eerste keer in boekvorm. Prijs: € 11,50.


Deel 38
Jan J. van Herpen – Muzikaal illustreren van stomme films

In het Archief-Hugo de Groot, aanwezig in het Hilversumse Omroepmuseum, trof Jan J. van Herpen een autobiografisch document van deze musicus-componist aan. Hieruit wordt onder meer duidelijk hoe het ‘muzikaal illustreren van stomme films’ in zijn werk ging, in de jaren twintig van de vorige eeuw. Van Herpen verzamelde de relevante passages uit De Groots geschrift en publiceert ze hier, voorzien van illustraties. Prijs: € 11,50.


Deel 37
George Kettmann – Leven in tweespalt

George Kettmann was een der meest prominente nationaal-socialistische Nederlandse auteurs. In Leven in tweespalt zijn twee autobiografische teksten verzameld die hij gedurende zijn gevangenschap op verzoek van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie schreef. Hij blikt terug op zijn keuze voor het nationaal-socialisme en geeft een inkijkje in zijn beweegredenen. Ingeleid door Louis Ferron en bezorgd door Willem Huberts. Met bibliografie en register. Prijs: € 18,50 (3e druk).


omslag Flanor-37


Deel 36
L.Th. Lehmann – Obscure roem

In Litterair Paspoort publiceerde L.Th. Lehmann in de jaren ’50 en ’60 een aantal stukken over de door hem bewonderde Engelse auteur John Cowper Powys. Hier zijn die stukken verzameld, na te zijn herzien en na te zijn voorzien van een inleiding. Gerben Wynia verzorgde de bibliografie die dit boekje afsluit. Een introductie op het werk van Cowper Powys wordt gegeven door Willem Brakman, die speciaal voor de gelegenheid een inleidend woord voor deze uitgave schreef. Prijs: € 11,50 (2e druk).




Deel 35
Geerten Meijsing – Een witte raaf

Geerten Meijsing herzag voor deze uitgave twee eerder gepubliceerde essays over Frederick Rolfe / Baron Corvo. De uitgave wordt afgesloten met een zo volledig mogelijke bibliografie (van de hand van Gerben Wynia) van verspreid-gepubliceerd werk dat Meijsing tussen 1970 en 1996 het licht deed zien. Prijs: € 11,50.


Deel 34
C.O. Jellema – Drie haren van goud

Een ‘kindersprookje voor volwassenen’ – zo kan Drie haren van goud van C.O. Jellema het best worden gekarakteriseerd. Hoewel de tekst jaren geleden tot stand kwam, is het niet eerder tot een openbaarmaking gekomen. In een nawoord legt Jellema uit waarom. Prijs: € 15,- (5e druk).


Deel 33
D. Braggaar – Vergeefse reis

In dit deel haalt D. Braggaar herinneringen op aan de tijd die hij als dienstplichtig militair doorbracht in het voormalige Nederlandsch-Indië. Niet de politieke of militaire invalshoek prevaleert, maar het menselijke van alledag: kennismaking met het onbekende van land en volk, vriendschap tussen soldaten en de wens om naar huis terug te keren. Prijs: € 7,-.


Deel 32
Willem Brakman – Bric à brac

Ter gelegenheid van Willem Brakmans vijfenzeventigste verjaardag verscheen in 1997 de eerste druk van Bric à brac. Het bevat een ruime keuze uit de tussen 1985 en 1997 verspreid gepubliceerde essays, hier voor de eerste maal gebundeld en van een verantwoording voorzien door Gerben Wynia. Deze uitgave is qua genre te beschouwen als een vervolg op Zeeland bestaat niet (1981) en Glossen en Schelfhoutjes (1988). In 2010 verscheen de geheel herziene tweede druk. Bric à brac biedt een bont geheel aan genres: brief, inleiding, gedicht, toespraak, essay, verhaal, recensie, interview, luisterspel – en ondanks, of misschien juist dankzij deze diversiteit, kan elk van deze teksten, zowel de verhalende als de beschouwende, onder verwijzing naar het essay in duodecimo ‘Steen’, beschouwd worden als ‘een gemme, waarin de lichtjes spiegelden.’ Het gaat hierbij niet om lap- of broddelwerk, bijeengeschraapt uit stoffige mappen en vergeten gewaande archiefdozen. In tegendeel. Veelal op verzoek liet Brakman zijn licht schijnen over politiek-maatschappelijke, filosofische en literaire kwesties, en hoe gering van omvang zijn bijdrage soms ook is, hoe triviaal het onderwerp nu en dan ook moge zijn, Brakman peilt steeds diep. Zijn blikrichting laat zich markeren door woorden als ziel, innerlijk licht, binnenwereld, geest en kwetsuur, en telkens weer weet hij te verrassen door een verrassend gezichtspunt, een poëtisch beeld, een humoristische opmerking of een ironische spitsvondigheid zodat op zijn werk zonder meer van toepassing is wat de door hem bewonderde filosoof Peter Sloterdijk in zijn boek Weltfremdheit schrijft: ‘Mit dem Aufkommen einer Sprache der Seele fängt die Beseelung selbst an zu galoppieren.’ Brakman schreef deze teksten in de marge van zijn verhalen, novellen en romans, en wie ze leest binnen het verband van dit grote en grootse oeuvre, zal bemerken dat er regelmatig sprake is van kruisbestuiving en osmose tussen deze parerga en paralipomena enerzijds en het hoofdwerk anderzijds. Niet op de laatste plaats is het deze bezielde en bezielende wisselwerking waaraan Bric à brac zijn waarde ontleent. Prijs: € 22,50.


Deel 31
Gerben Wynia & Henk Romijn Meijer – En maak het vooral niet te lang

En maak het vooral niet te lang bevat een (nagenoeg) volledige ‘Bibliografie van verspreide publicaties’ van Henk Romijn Meijer. Deze beslaat de periode 1950-1995. Naast een niet eerder in boekvorm verschenen novelle, ‘Nazomer in La Coutonnade’, bevat het boekje tevens een inleidende beschouwing van Romijn Meijer en een uitleidende verantwoording van Gerben Wynia, de samensteller van de bibliografie. Prijs: € 11,50.




Deel 30
Paul Gellings – Het straatje

In dit boekje zijn de negen voorstadia van een gedicht van Paul Gellings, getiteld Het straatje, verzameld. Als tiende is de definitieve versie afgedrukt. Twee essays besluiten de gedichten: Willem Huberts beschouwt het uiteindelijke gedicht en Gerben Wynia analyseert de genese ervan. Bevat facsimile’s van het manuscript. Prijs: € 11,50 (3e druk).


handschrift 'Het straatje'


Deel 29
Henk Romijn Meijer – Vanuit mijn raam gezien

Dit deel bevat onder de titel Vanuit mijn raam gezien een drietal eerder in Maatstaf, maar nog niet eerder in boekvorm verschenen verhalen. Een vierde verhaal is speciaal voor deze uitgave geschreven en verschijnt hier dan ook voor het eerst. Henk Romijn Meijer beschrijft in dit boekje de mensen uit zijn ‘dorp in Frankrijk’. Het bevat foto's van de beschreven personages. Prijs: € 11,50.


omslag Flanor-29


Deel 28
C.O. Jellema – Aangaande Hölderlin

C.O. Jellema heeft in dit boekje, getiteld Aangaande Hölderlin, al zijn publikaties over de Duitse dichter Hölderlin verzameld. Het bevat enkele vertalingen, voorzien van toelichtingen in essay-vorm. Daarnaast een tweetal beschouwingen over het werk en de positie van Hölderlin, waarin Jellema onder meer ingaat op de invloed van Hölderlin op zijn eigen dichtwerk. Prijs: € 12,50 (2e druk).


Deel 27
Willem G. van Maanen – Dubbele inktpot, enkele pen

In deel zevenentwintig zijn onder de titel Dubbele inktpot, enkele pen vrijwel alle gespreid-gepubliceerde novellen (en een enkel gedicht) van Willem G. van Maanen gebundeld. Ze zijn door Gerben Wynia voorzien van een verantwoording en een bibliografie. Tien jaar geleden verscheen de eerste druk van Willem G. van Maanens ‘Dubbele inktpot, enkele pen’, een bundeling van verspreide publicaties. Vier daaruit nam hij op in ‘Alle verhalen’ (2003). Een enigszins misleidende titel want onze nieuwste uitgave; deze sterk vermeerderde herdruk van ‘Dubbele inktpot, enkele pen’, voegt aan ‘Alle verhalen’ maar liefst zesentwintig teksten toe. Toegegeven, het zijn niet allemaal verhalen in de strikte zin van het woord (er staan zelfs twee gedichten tussen) en de vraag in welke inktpot Van Maanen keer op keer zijn pen doopte, is ook niet zo eenvoudig te beantwoorden maar vast staat, dat het onmiskenbaar zíjn pen is. In een vraaggesprek naar aanleiding van het verschijnen van ‘Alle verhalen’ zei hij daarover het volgende: ‘Ik probeer met een heel fijn pennetje te schrijven. Net of je een net pak aantrekt. Geen oneffenheidje te bekennen. Maar in die verzorgde, onberispelijke stijl probeer ik toch dingen te zeggen die voor veel mensen onaangenaam of schandalig zijn. Het gaat heel netjes. Ik ben ook een heel nette man…’ Met enige trots presenteert Flanor deze volledig herziene en uitgebreide tweede druk van ‘Dubbele inktpot, enkele pen’. Prijs: € 15,-.


Deel 26
René Stegerhoek – Vanuit het Oosten

Vanuit het Oosten is het zesentwintigste deel van de Flanorreeks. Het bevat speelse poëzie met een serieuze ondertoon van René Stegerhoek. Dit deel bevat enige tekeningen van de hand van de dichter. Prijs: € 5,-.




Deel 25
Flanor – Mengelwerck

In Mengelwerck, het jubileumdeel dat als nummer vijfentwintig verscheen, zijn bijdragen van alle Flanor-leden verzameld. Een zeer divers geheel van onderwerpen, variërend van middeleeuwse letterkunde (de Noord-Nederlandse historiebijbel), reisverhalen, Nieuwe Gids-poëzie van Frans Mijnssen, een biografisch uitstapje naar Gustav Mahler tot moderne-literatuurkritiek (welke nationaal-socialistische literatuurcriticus gaat schuil achter het pseudoniem Wutse?), passeert de revue. Het boek is geïllustreerd. De prijs van deze jubileumuitgave op groot formaat bedraagt € 9,-.


Deel 24
dr. P.H. Ritter Jr. – Klein memoriaal

Jan J. van Herpen geeft in deel vierentwintig onder de titel Klein memoriaal alle autobiografische fragmenten en artikelen van dr. P.H. Ritter Jr. Het culturele (en in het bijzonder het literaire) Amsterdam van Kloos, Perk en De Nieuwe Gids rond de eeuwwisseling herleeft in de precieuze stijl van Ritter. Prijs: € 5,-.


Deel 23
Willem Huberts – Dansen om te herinneren

Willem Huberts publiceert in deel drieëntwintig – na enkele jaren van dichterlijk zwijgen – onder de titel Dansen om te herinneren enige gedichten. Was in zijn eerdere poëzie de invloed van Bloem in de verte zichtbaar, nu treedt die meer op de voorgrond. Prijs: € 5,-.


Deel 22
Jan J. van Herpen – Herinneringen van Jo Juda

Deel tweeëntwintig bevat de Herinneringen van Jo Juda, bezorgd en ingeleid door Jan J. van Herpen. Juda blikt op verrassende en soms intrigerende wijze terug op zijn rijke, muzikale leven. Speciale aandacht krijgt het muziekleven in Amsterdam tussen de beide wereldoorlogen. Prijs: € 5,-.


Deel 21
Jan J. van Herpen – Een literaire rel met Menno ter Braak

In het begin van de jaren dertig lagen Menno ter Braak, Alie van Wijhe-Smeding en dr. P.H. Ritter Jr. met elkaar in de clinch. In het eenentwintigste deel zet Jan J. van Herpen in Een literaire rel met Menno ter Braak uiteen hoe de vork in de steel zat. Prijs: € 11,50 (2e druk).




Deel 20
Gé Vaartjes – Niemand ontkomt zijn noodlot

Deel twintig bevat onder de titel Niemand ontkomt zijn noodlot een biografie van de hand van Gé Vaartjes van het korte leven van Mari Bosland, die, tot zijn tragische dood na gevangenneming door de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog, een veelbelovend acteur was. Ook zijn bijzondere relatie met de schrijfster Top Naeff komt uitgebreid aan de orde. Prijs: € 5,-.


Deel 19
Kees Cabout – Jan Hahn

In deel negentien geeft Kees Cabout (oud VARA-medewerker) een kleine biografische schets van Jan Hahn. Deze Hahn was in de jaren veertig en vijftig dankzij het medium radio ‘wereldberoemd in Nederland’, maar nu vrijwel vergeten. Prijs: € 5,-.


Deel 18
Felix Rutten – Romeinse sonnetten

Poëzie van Felix Rutten, onder de titel Romeinse sonnetten, vult deel achttien. Jan J. van Herpen verzorgde het woord vooraf. Prijs: € 11,50 (2e druk).


Deel 17
Gé Vaartjes – In besloten kring

Als zeventiende deel verscheen, met een inleiding van de hand van Gé Vaartjes, In besloten kring, een bundel met bijdragen van de leden van de Zeister Litteraire Kring, ter gelegenheid van het veertigjarige bestaan van die kring. Prijs: € 5,-.


Deel 16
Hans Edinga – Ik wanhoop aan de superieure geest

Deel zestien is getiteld Ik wanhoop aan de superieure geest. Hier wordt een door Gé Vaartjes gekozen en ingeleide verzameling van tot dusver ongepubliceerde poëzie van Hans Edinga aangeboden. Hoewel Hans Edinga in de jaren vijftig een grote bekendheid genoot, verdween hij daarna in de vergetelheid. Prijs: € 5,-.




Deel 15
Wim Hilberdink en Jan J. van Herpen – Speels journaal van een zeiltocht op de Zuiderzee in 1919

In deel vijftien bezorgen Wim Hilberdink en Jan J. van Herpen een in de literaire nalatenschap van Frans Mijnssen aangetroffen pseudo-zeventiende-eeuws reisverslag. De vaak oubollige toon van het geschrift, getiteld Speels journaal van een zeiltocht op de Zuiderzee in 1919 geeft inzicht in onder meer de normen en waarden van een groep van (literaire) vrienden rond het jaar 1920. Prijs: € 5,-.


Deel 14
Merijn Trip – Het dubbele jawoord

Deel veertien is een novelle van de hand van Merijn Trip (pseudoniem van Mathilde Stuiveling-Van Vierssen Trip). Onder de titel Het dubbele jawoord beschrijft zij hoe als gevolg van maatschappelijke opvattingen het individu tussen wal en schip kan geraken. Prijs: € 5,-.


Deel 13
Willem Huberts – Rechts uit de flank!

Het dertiende deel bevat onder de titel Rechts uit de flank! een door Willem Huberts bijeengebrachte en ingeleide bloemlezing van nationaal-socialistische poëzie. Hij pleit ervoor dat deze gedichten onbevangen tegemoet worden getreden. In de inleiding wordt dit soort (in moreel opzicht) verwerpelijke poëzie in het kader van de literair-historische problematiek van de genre-indeling besproken. Prijs: € 11,50.


Deel 12
Paul van der Lee – Een koning komt voorbij

Paul van der Lee, woonachtig te Doetinchem, debuteert in het twaalfde deel als toneelschrijver. Zijn door het Staring-Instituut bekroonde eenakter is gesitueerd in het Doetinchem van de zeventiende eeuw en is getiteld Een koning komt voorbij. Prijs: € 11,50.


Deel 11
Jan J. van Herpen – Gerretson en zijn afwijkingen

In het elfde deel vergelijkt Jan J. van Herpen onder de speelse titel Gerretson en zijn afwijkingen een uitgesproken versie van een lezing van Geerten Gossaert met de gepubliceerde versie. Hij komt tot verrassende conclusies: de Gerretson-in-geschrifte blijkt heel wat terughoudender te zijn dan Gerretson-de-spreker. Prijs: € 11,50.




Deel 10
Magdalena Berkers – Op weg naar de Onnoembare

Magdalena Berkers (geestelijke en neerlandica) beschrijft in het tiende deel van de Flanorreeks de spirituele ontwikkelingsgang van Roel Houwink. In haar essay (Op weg naar de Onnoembare) omspant zij Houwinks gehele letterkundige œuvre. Prijs: € 11,50.


Deel 9
Jean Brüll – Canis domesticus

Deel negen (getiteld Canis domesticus) bevat een grotendeels in de Middeleeuwen gesitueerde novelle van Vestdijk-bibliograaf Jean Brüll. Hij debuteert hier als novellist met een verhaal dat een wel heel verrassende ontknoping kent. Prijs: € 5,-.


Deel 8
Anne Wadman – Veel meer dan tien geboden

Anne Wadman (romancier, essayist, neerlandicus en wat al niet meer) haalt in deel acht (Veel meer dan tien geboden) herinneringen op aan zijn vroegere leraar Nederlands, S.M. Noach. Deze volkomen vergeten figuur verdient eerherstel inzake zijn onderzoek naar Frederik van Eeden, bepleit Wadman. Prijs: € 11,50.


Deel 7
Paul Gellings – Ach Don Juan

Het zevende deel bevat een novelle (Ach Don Juan) van Paul Gellings, dichter, leraar Frans en onder meer bekend als de vertaler van Rutger Koplands poëzie in het Frans. In 1990 verscheen bij de Arbeiderspers zijn debuutbundel poëzie. Prijs: € 11,50.


Deel 6
Jan J. van Herpen – Pierre Henri Ritter: drie sonnetten

Dr. P.H. Ritter Jr. (1882-1962) was journalist, boekbespreker bij de AVRO en auteur van vele geschriften. In Pierre Henri Ritter: drie sonnetten bespreekt Jan J. van Herpen de enige drie van Ritter bekende gedichten en hij geeft ze een plaats in Ritters overige literaire werk. Prijs: € 5,-.




Deel 5
Gerben Wynia – Narcissus tussen de mensen

Het vijfde deel is getiteld Narcissus tussen de mensen en is van de hand van Gerben Wynia, neerlandicus, literatuurcriticus en docent aan een middelbare school. In zijn tekst vergelijkt hij de thema's van de romancier Vestdijk met die van de dichter Vestdijk. Prijs: € 11,50 (2e druk).

>

Deel 4
Willem Huberts – De vierde oubliëtte

De neerlandicus Willem Huberts geeft in het vierde deel van de Flanorreeks (getiteld: De vierde oubliëtte) een vergelijking tussen Vestdijks gedicht 'De oubliëtte' en de gelijknamige novelle. Prijs: € 5,-.


Deel 3
Gerard Groeneveld – Steven Barends

In deel drie schetst Gerard Groeneveld (literatuur-historicus) onder de titel Steven Barends het leven en werk van de nationaal-socialistische dichter Steven Barends. Hoezeer men natuurlijk Barends' opvattingen zal verwerpen, het blijft interessant te zien hoe er aan de 'foute' kant over literatuur gedacht werd. Prijs: € 11,50.


Deel 2
Jan J. van Herpen – Ritter en Ter Braak in de etalage van Boucher

Deel twee (Ritter en Ter Braak in de etalage van Boucher) is van de hand van de vroegere AVRO-medewerker Jan J. van Herpen. Hij verhaalt over een in 1936, ter gelegenheid van de Boekenweek, door Menno ter Braak en dr. P.H. Ritter Jr. ingerichte etalage van de toentertijd beroemde Haagse boekhandel Boucher. Prijs: € 11,50 (2e druk).

Deel 1
Wim Hilberdink – Toen de schaduwen hem omgaven

In het eerste deel van de Flanorreeks (getiteld Toen de schaduwen hem omgaven) belicht de neerlandicus Wim Hilberdink het oeuvre van de in vergetelheid geraakte auteur Reinier van Genderen Stort. Ook zijn tragische leven komt aan de orde. Prijs: € 11,50 (2e druk).


Reinier van Genderen Stort

boven